Yapı Kullanma İzin Belgesi (İskan), yapının projesine uygun olarak tamamlandığını, gerekli güvenlik standartlarını karşıladığını ve yasal olarak kullanıma hazır olduğunu gösterir.
Yapı Kullanma İzin Belgesi Nedir?
Yapı Kullanma İzin Belgesi, diğer adıyla iskan, bir yapının inşaatının tamamlanmasının ardından, ilgili belediye tarafından verilen ve yapının projesine uygun olarak inşa edildiğini, ruhsat ve eklerine uygun olduğunu, can ve mal güvenliği açısından herhangi bir risk taşımadığını gösteren resmi bir belgedir. Bu belge, yapının yasal olarak kullanılabilir olduğunu teyit eder ve yapının tapu kayıtlarına işlenmesini sağlar.
Yapı Kullanma İzin Belgesi Neden Gereklidir?
Yapı Kullanma İzin Belgesi’nin alınması, hem yapı sahibi hem de toplum için çeşitli açılardan önemlidir:
- Yasal Zorunluluk: 3194 sayılı İmar Kanunu’na göre, bir yapının kullanıma açılabilmesi için öncelikle Yapı Kullanma İzin Belgesi alınması zorunludur. Bu belge olmadan, yapı yasal olarak kullanılamaz ve çeşitli yaptırımlarla karşılaşılabilir.
- Güvenlik: İskan belgesi, yapının projesine uygun olarak inşa edildiğini ve gerekli güvenlik standartlarını karşıladığını gösterir. Bu, yapıda yaşayan veya çalışan kişilerin can ve mal güvenliği açısından önemlidir.
- Tapu Kaydı: Yapı Kullanma İzin Belgesi, yapının tapu kayıtlarına işlenmesini sağlar. Bu, yapının yasal olarak tanınmasını ve alım satım işlemlerinin sorunsuz bir şekilde gerçekleştirilebilmesini sağlar.
- Elektrik, Su ve Doğalgaz Aboneliği: Yapı Kullanma İzin Belgesi olmadan, elektrik, su ve doğalgaz abonelikleri alınamaz. Bu da yapının kullanılamaz hale gelmesine neden olabilir.
- Değer Artışı: İskan belgesi olan bir yapının değeri, iskanı olmayan bir yapıya göre daha yüksektir. Bu belge, yapının yasal ve güvenli olduğunu gösterdiği için alıcılar için önemli bir güvence sağlar.
Yapı Kullanma İzin Belgesi İçin Gerekli Belgeler
Yapı Kullanma İzin Belgesi başvurusu için gerekli belgeler, belediyeden belediyeye farklılık gösterebilir. Ancak, genellikle aşağıdaki belgeler istenir:
- Başvuru Formu: İlgili belediyeden temin edilen ve eksiksiz doldurulmuş başvuru formu.
- Tapu Belgesi: Yapının güncel tapu kaydı örneği.
- Ruhsat ve Ekleri: Yapı ruhsatı ve ruhsat eki olan projeler (mimari, statik, tesisat projeleri vb.).
- SGK İlişiksizlik Belgesi: Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan (SGK) alınan, yapının inşaatı sırasında sigorta primlerinin ödendiğini gösteren belge.
- Vergi Dairesi Borcu Yoktur Yazısı: Vergi dairesinden alınan, yapı sahibinin vergi borcu olmadığını gösteren belge.
- Yapı Denetim Kuruluşu Raporu: Yapı denetim kuruluşu tarafından hazırlanan, yapının projesine uygun olarak inşa edildiğini ve gerekli kontrollerin yapıldığını gösteren rapor.
- Fotoğraflar: Yapının farklı açılardan çekilmiş fotoğrafları.
- Diğer Belgeler: Belediyenin isteyebileceği diğer belgeler (örneğin, yangın söndürme sistemleri raporu, asansör işletme ruhsatı vb.).
İstanbul gibi büyük şehirlerde, Yapı Kullanma İzin Belgesi başvuru süreci daha karmaşık olabilir. İlgili belediyenin yoğunluğu, başvuru sayısının fazlalığı ve denetim süreçlerinin uzunluğu nedeniyle süreç uzayabilir. Bu nedenle, başvuru öncesinde gerekli belgelerin eksiksiz olarak hazırlanması ve belediyenin web sitesinden güncel bilgilere ulaşılması önemlidir. İstanbul’da yaşayanlar için belediyelerin online başvuru ve takip sistemleri de süreci kolaylaştırabilir.
3194 Sayılı İmar Kanunu’nun 30. Maddesi:
Bu madde, yapı kullanma izni alınmadan yapıların kullanılamayacağını belirtir. İlgili madde şu şekildedir:
“Yapı tamamen bittiği takdirde tamamının, kısmen kullanılması mümkün kısımları tamamlandığı takdirde bu kısımlarının kullanılması için yapı kullanma izni alınması zorunludur. Ruhsat alınmış yapılar tamamlandığında, ruhsatı veren belediye veya valiliklerce yapının ruhsat ve eklerine uygun olarak yapılıp yapılmadığı incelenir. Ruhsat ve eklerine uygun olarak yapıldığı belirlenen yapılar için yapı kullanma izni düzenlenir.”
Bu madde, Yapı Kullanma İzin Belgesi’nin yasal zorunluluğunu açıkça ifade etmektedir.
Yapı Kullanım İzin Belgesi Almak Ne Kadar Sürer?
Mal sahipleri ya da inşaat yetkilileri yapı kullanma izin belgesi alabilmek için ilgili valilik ya da belediye birimlerine başvuruda bulunurlar. Belediyeler ve valilikler de bu başvuruları en geç otuz gün içerisinde neticeye kavuşturmakla yükümlüdürler. Aksi takdirde, yapının başvuru yapılan tüm kısımları için kullanım izni vermiş sayılırlar. Yine de mal sahibi ya da inşaat yetkilileri Kanun’a karşı ruhsat ve eklerine aykırılıktan doğacak sıkıntıların sorumlusu niteliğindedir. Ayrıca her türlü resim, harç ve vergi ödeme yükümlülükleri de devam eder.
İnşaat sona erdiği zaman yapı kullanma izin belgesi verilir. Eğer kullanma izni verilmemiş ise, bu yapılarda kanalizasyon, elektrik ya da su hizmetlerinden faydalanmak mümkün değildir. Kullanma izni alınan bağımsız bölümler, hizmetlerden faydalanabilir.
Yapı Kullanma İzin Belgesi Almak İçin Hangi Adımlar İzlenmelidir?
Yapı kullanma izin belgesi almak için aşağıdaki adımlar takip edilebilir.
- İnşaat projesinin belediyeye sunulması
- Belediye tarafından yapı ruhsatı çıkarılması
- İnşaatın tamamlanması
- Gerekli belgelerle belediyeye başvuru yapılması
- Belediye tarafından inşaatı biten yapının proje ve eklerine uygun yapılıp yapılmadığının kontrol edilmesi
- Yapı kullanma izin belgesi verilmesi
Sadece yapı kullanma izin belgesi olan binaların kat mülkiyeti talep edebileceği de akılda tutulması gereken önemli bir konudur.
Yapı Kullanma İzin Belgesi ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular
Yapı kullanma izin belgesi hakkında merak edilen pek çok konu vardır. Bu konular hakkında en sıklıkla sorulan sorular ve yanıtları aşağıdaki gibi sıralanabilir.
Yapı Kullanma İzin Belgesi Nasıl Alınır?
Yapı kullanma izin belgesi nereden alınır nasıl alınır? İskân raporu için inşaat sahiplerinin belediyelere dilekçe ile başvurması gerekir. Yapı kullanma izni teknik elemanı yerinde kontrol sağlar. Binanın ruhsat ve eklerine uygun yapılıp yapılmadığına bakar.
Yapı Kullanma İzin Belgesi Olmazsa Ne Olur?
İnşaatın bittiği gün, kullanma izni için başvuru yapılabilir. Peki, yapı kullanma izin belgesi yoksa ne olur? İnşaat yetkilisi su, kanalizasyon ya da elektrik gibi hizmetlerden faydalanamazlar. Kullanma izni alan bağımsız bölümler varsa, onlar kullanabilir.
Yapı Kullanma İzin Belgesi Kim Alır?
Yetkili kişiler yapı kullanma izin belgesi başvurusu yapabilir çünkü bu belge sadece ruhsatlı yapılara verilen resmi bir belge niteliğindedir. Ruhsat almadan inşaatına başlanmış yapılar ruhsat alamaz. İnşaatta yetkili olmayan kişilerce de herhangi bir izin belgesi başvurusu yapılamaz.
Yapı Kullanma İzin Belgesi Olup Olmadığı Nasıl Anlaşılır?
Yapı kullanma izin belgesi sorgulama iki şekilde yapılır.
- Belediye imar biriminden sorgulama
- E-devlet yapı kullanma izin belgesi sorgulama
