Ortaklığın Giderilmesi Davası
Benim babam yaklaşık bir ay önce vefat etti. İstanbul’da üç daire ve iki dükkânlı bir binamız var. Bina tapuda annemin adına kayıtlıdır. Babamın köyde üzerine dedemden kalma tarlaları var. Biz imza vermeden o tarlaları abim ya da amcalarım üzerine alabilir mi?
Birçok ailede miras sebebiyle benzer sorunlar yaşanmakta. Bir kişinin ölümü sonrasında birden fazla mirasçı kalırsa, aralarında miras sebebiyle bir ortaklık oluşur. Paylaşılamayan miraslar en sonunda ortaklığın giderilmesi davasına konu olurlar.
Biz üç kız bir erkek toplam dört kardeşiz. Mirasımız olan evimize erkek kardeşimiz kasten gelip oturdu ve satılmasına izin vermiyor. Satış kararı verdiğimiz takdirde bize tehditler savuruyor. Ayrıca bizlere bir bedel ödemiyor. Ne yapabiliriz.
Anlaşarak taşınmazlarınızı satamıyorsanız, ortaklığın giderilmesi davası açabilirsiniz. Bu dava sonucunda taşınmazınız devlet tarafından açık arttırma ile satılır ve elde edilen para ortaklara hisseleri oranında paylaştırılır.
Tapudaki ortaklık nasıl bitirilir, direkt satışta anlaşamıyoruz, yasal haklar nelerdir?
Öncelikle dava açarak mahkemeden karar almanız gerekiyor. Mahkeme ortaklığın satış suretiyle giderilmesine karar verdikten sonra dosyanız için bir satış memuru atanacaktır. Satış memuru önce satılacak taşınmazın değerini tespit ettirir. Değer tespitini bilirkişi yapar. Bilirkişi raporu tüm ortaklara ulaştırılır ve değere itirazı olanların beyan etmesi istenir. Bilirkişi raporuna karşı itirazlara ilişkin süreç tamamlandıktan sonra satış işlemi gerçekleşir. Satıştan önce taşınmazın satılacağı gazete de ilan edilir. Açık arttırmaya katılanlardan en yüksek teklif verene satış yapılır.
Ortaklığın giderilmesi davası, ortak olunan eşyalardaki ortaklığı sonlandırmak için açılan bir davadır. Birden fazla kişinin birlikte sahip oldukları taşınmazdaki ortaklıklarını sonlandırmak için açabilecekleri bir davadır. Bir taşınmazın sadece bir sahibi olabileceği gibi birden fazla sahibi de olabilir. Eğer bir taşınmazın sahibi ölür ve taşınmaz mirasçılarına kalırsa, böyle bir durumda miras sebebiyle birlikte sahiplik söz konusu olur.
Diyelim ki babanızdan size 2 ev miras kaldı. Bu evlerden birini ablanız diğerini de abiniz kullanıyor. Kendileri ile konuştuğunuzda ise mirası bölüşmeye yanaşmıyorlar. Bu durumda mirastan hakkımızı almak için ortaklığın giderilmesi davası açabilirsiniz.
Ya da dedenizden bağ, bahçe ve tarla miras kaldı. Mirasçı olarak kardeşleriniz ve halalarınız kalmış olsun. Tarlaları halalarınız ekip biçiyor olsun ve size arazinin gelirinden hiç pay vermiyor olsunlar. Paylaşma konusunda da anlaşamıyorsunuz. Gelin birlikte bir başkasına satalım dediğinizde de teklifinizi ret ediyorlar. Böyle bir durumda da tek çare ortaklığın giderilmesi davası açmak gibi görünüyor.
Kimler Ortaklığın Giderilmesi Davası Açabilir?
Eğer dedenizden ya da babanızdan miras kaldıysa ve kendi aranızda anlaşıp paylaşamıyorsanız ortaklığın giderilmesi davası açabilirsiniz. Bazen bir tarlanın 80 – 100 veya daha fazla ortağı bulunabiliyor. Böyle bir durumda arazi satılmak istenildiğinde ya tüm ortakların tapuda yapılacak işleme katılması ya da vekâlet vermesi gerekmektedir. Bir taşınmazın birden fazla sahibinin olduğu durumlarda bu dava açılabilir.
Dedem ve babaannem vefat etti. Mirasçılık belgesi almak için notere gittim. Noterdeki görevliler bize izaleyi şüyu davası açmamız gerektiğini söylediler. Bu davayı ben açabilir miyim?
Eğer babanız sağ ise siz henüz mirasçı değilsiniz. Babanız hayattayken dedenizin mirasçısı babanızdır. Mirasçı olması sebebiyle de dedenizden kalan taşınmazların ortaklarından biri de babanızdır. Bu davayı babanız açabilir. Siz ancak babanız öldükten sonra ortaklığı giderilmesi davası açabilirsiniz.
Size Dava Açıldıysa Ne yapabilirsiniz?
Var sayalım ki babanız 3 yıl önce öldü ve babanızdan İstanbul Sarıyer’de bir villa miras kaldı. Ablanız ortaklığın giderilmesi davası açıp ortak villayı satmak istiyor. Mahkemeden size tebligat geldi ve duruşma gününü öğrendiniz. Ne yapmanız gerekiyor?
Size karşı ortaklığın giderilmesi davası açıldıysa, mahkeme tarafından adresinize gönderilen tebligat ile davadan haberdar edileceksiniz. Mahkeme size karşı tarafın dava dilekçesini gönderecek ve davaya cevap vermek için 14 gün süre verecektir. Gelen tebligatta ayrıca ilk duruşmanın hangi tarihte ve saat kaçta yapılacağı size haber verilir. Dava dilekçesine karşı süresi içerisinde cevap dilekçesi sunabilirsiniz. Cevap dilekçesi sunmasanız da duruşmalara katılabilirsiniz.
Ortaklığın Giderilmesi Davasını Açmak İçin Bir Süre Sınırı Var Mı?
Hayır, ortaklığın giderilmesi davası açmanız için bir süre ile sınırlandırılmış değilsiniz. Ortaklık devam ettiği sürece ortaklığın giderilmesi davası açılabilir. Köyde dedenizin adına 10 tane arazi ve ev olduğunu ve dedenizin de 30 sene önce vefat ettiğini kabul edelim. Daha önce dava açılıp miras paylaşılmamışsa, her zaman bu davayı açabilirsiniz.
Ortaklığın Giderilmesi Davasının Hangi Mahkemede Açılması Gerekmekte?
Ortaklığın giderilmesi davası taşınmazın bulunduğu yerdeki Sulh Hukuk Mahkemesinde açılmalıdır. Davaya konu birden fazla taşınmaz bulunuyorsa, bu taşınmazlardan birinin bulunduğu yerdeki Sulh Hukuk Mahkemesinde tüm taşınmazlar için ortaklığın giderilmesi davası açılabilir. Eğer siz İstanbul’da bulunuyorsanız ve dava konusu taşınmazların tamamı Sakarya’da bulunuyorsa, davayı Sakarya’da açmanız gerekmektedir, İstanbul’daki mahkeme bu davaya bakmaya yetkili değildir.
Davayı Nerede Açabilirim?
Benim dededen kalma tapulu yerlerim var; fakat babam öldü. Babam sağlığında tapu kaydını üzerine almadı. Tapunun bölünmesi ve hakkımı alabilmek için İstanbul’dan dava açabilir miyim? Miras kalan yerler Sakarya’da.
Ortaklığın giderilmesi davasını taşınmazın bulunduğu yerdeki mahkemede açmanız gerekmekte. Eğer miras kalan taşınmazların tamamı Sakarya’da bulunuyor ise, davayı Sakarya Sulh Hukuk Mahkemesi’nde açmanız gerekmektedir. Dava açıp paylaşmak istediğiniz taşınmazların bir kısmı İstanbul’da bir kısmı da Sakarya’da olsaydı, böyle bir olasılıkta davayı İstanbul’da da açabilirdiniz.