Tenkis Davası
Tenkis davası miras davalarından birisidir. Miras bırakan vasiyetname düzenleyerek tüm mal varlığını bir çocuğuna bırakmış ve diğer çocuklarına hiçbir şey vasiyet etmemiş olsun. Bu durumda hakkı çiğnenen saklı paylı bu mirasçılar tenkis davası açabilirler. Tenkis davası sonunda, hakkı çiğnenen saklı paylı mirasçılar da mirastan pay alırlar. Bu dava mal kaçırma sebebiyle açılan davalardandır.
İkinci Eşe Alınanların Tenkisi
Babam, annem öldükten sonra yeniden evlendi. Ben babamın ilk eşinden tek evladıyım. İkinci eşinden bir kız bir erkek evladı var. Aldığı bütün daireleri üvey annenin üzerine yapıyor. Ben mirastan yararlanabiliyor muyum? Ne yapabilirim?
İkinci evliliğini yapan miras bırakanların, eşlerinin etkisiyle, ilk evliliklerinden olan çocuklarından mal kaçırmaları yaygındır. Aile birikimleri ile elde edilen taşınmazların tapusu ikinci eş adına yapılarak, ilk eşten olan çocukların mirastan pay almaları önlenmek istenir. Alınan tüm dairelerin üvey annenin üzerine yapılması halinde tenkis davası açılabilir. Tenkis davası açmadan önce detaylı araştırma yapılması gerekmektedir.
Annem vefat etti. Babam evlendi. Evlendikten sonra alınan her şeyi 2.eşinin üzerine yapmış. Şimdi babam vefat etti ne yapmalıyız? Tenkis davası açabilirsiniz. Tenkis davası ile mirastaki saklı payınızı alabilirsiniz. Tenkis davası bir tapu iptal davası değildir. Dava sonunda belli bir miktar paranın size ödenmesine karar verilir.
Kardeşe Alınanların Tenkisi
Babam erkek kardeşime ev aldı. Tapusunu da kardeşimin üzerine yaptı. Bunu bozabilir miyiz? Bu soruda olduğu gibi, evin parasını baba ödemişse, yapılan işlem gizli bağıştır. Gizli bağış sebebiyle tenkis davası açılabilir. Unutulmamalıdır ki, bu davada başarılı olmanız için saklı payınızın ihlal edilmiş olması gerekir. Yapılan bağış saklı pay oranını aşmıyorsa tenkis davası açmamalısınız. Bunun yanı sıra, yapılan gizli bağış ile saklı payınızı ihlal kastı bulunmalıdır.
Babam yaşarken iki katlı evini sattı. Evin parasını kardeşime verdi. Kardeşim bu paranın üstüne kredi çekti ve daha pahalı bir ev aldı. Ev tapuda kardeşimin adına görünüyor. Kredi taksitlerini evin kirasıyla ödüyor. Ne yapabilirim? Bu durumda tenkis davası açabilirsiniz. Davanın adı ölüme bağlı tasarrufun tenkisi davası olacaktır. Bahsettiğiniz olayda tapu iptal davası açamazsınız. Hak düşürücü süreye dikkat etmenizi öneririm.
Babam 82 yaşında ve sağlıklı. Biz toplam 5 kardeşiz. Babam çok değerli bir arsayı satıp paraya çevirdi ve üç kardeşimize gizlice verdi. Biz iki kız kardeşe hiçbir şey vermedi. Biz bu duruma çok gücendik üzüldük kırıldık.
Çocuklardan Birine Daha Fazla Mal Bırakabilir Miyim?
Ailem kardeşime fazla hak vermek istiyor. Kabul etmedim. Evi satıp yeni bir ev alacaklar ne yapabilirim? Miras bırakan kişi çocuklarından birine daha fazla veya birine daha az mal bırakmak isteyebilir. Türk Medeni Kanunu buna izin vermektedir; fakat bu izin sınırsız değildir. Yani miras bırakan tüm mirasını bir çocuğuna bırakıp diğerlerini tamamen mirastan mahrum etmeleri mümkün değildir. Bunun sebebi ile bazı mirasçıların saklı paylı mirasçı olmalarıdır. Saklı paylı mirasçılar hakkında detaylı bilgi için saklı pay nedir başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz.
Tenkis Davası Nedir?
Saklı payınızı alabilmek için açtığınız dava tenkis davasıdır. Tenkis davası mirastan mal kaçırılma durumunda açılan miras davalarından birisidir. Tenkis davasını iki durumda açabilirsiniz. İlk olarak eğer miras bırakanınız vasiyetname düzenleyerek sizden mal kaçırdıysa tenkis davası açabilirsiniz. Böyle bir durumda öncelikle vasiyetnamenin açılması gerekir. Vasiyetnamenin açılması davasında size vasiyetnamenin bir örneği verilecektir. Vasiyetnameyi okuduğunuzda size hiçbir şey bırakılmadığını öğrenirseniz tenkis davası açabilirsiniz.
Tenkis davası açabileceğiniz bir diğer durum ise, miras bırakanın hayattayken bazı değerli mallarını bağışlamasıdır. Tapuda yapılan bağış işlemleri için tenkis davası açabilirsiniz. Tenkis davası ancak miras bırakan öldükten sonra açılabilir. Miras bırakan hayattayken dava açamazsınız. Ayrıca miras bırakan hayattayken devrettiği taşınmazlar için ihtiyati tedbir de alamazsınız. Şartları varsa belki miras bırakanın kısıtlatmasını isteyebilirsiniz.
Saklı Pay Nedir?
Sadece saklı paylı mirasçılar tenkis davası açabilirler. Peki kimler saklı paylı mirasçıdırlar? Bazı mirasçılar saklı paylı mirasçı olarak kabul edilmiştir. Saklı paylı mirasçılar, her durumda miras bırakanın mirastan pay vermek zorunda olduğu mirasçılardır. Mevcut yasal durumda miras bırakan bir kişinin eşi, anne ve babası ile alt soyu saklı paylı mirasçılarıdır. Kişinin alt soyu ise; çocukları, torunları ve torunlarının çocuklarıdır.
Saklı Payın İhlali
Benim babam ölmeden ikinci eşine bir taksi plakası ve 3 tane daire parası vermiş. Eşi hiç bir zaman bir yerde çalışmadı. Bunların dışında babamdan 2 tane daire kaldı. Mirası hisselerimiz oranında paylaştık. Bana düşeni aldığımdan eşinin aldıklarına dava aramıyormuşum.
Tenkis davasını kazanabilmeniz için saklı payınızın ihlal edilmesi gerekmektedir. Miras bırakan erkek çocuğuna, ikinci eşine veya ayrıcalıklı gördüğü herhangi birine daha fazla miras bırakmak için vasiyetname düzenlemiş olabilir. Ya da hayattayken elden para vermiş olabilir. Bu durum eğer saklı payınızı ihlal etmiyorsa, tenkis davası açmamalısınız. Zira davanız esastan ret edilecektir.
Saklı Pay Hesaplama
Dava açmaya karar vermeden önce, saklı payınızın ihlal edilip edilmediğini bilmeniz gerekmektedir. Saklı payınızı nasıl hesaplayacağınız konusunda saklı pay nedir başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz. Davayı bir avukat yardımı ile takip etmenizi öneririz. Bu sebeple saklı payınızı kendiniz hesaplamak yerine, bir miras avukatına hesaplatmanız daha doğru olacaktır.
Tenkis Davasını Ne Zaman Açabilirsiniz?
Babam ölmeden mal varlıklarını satıp sadece erkek çocuklarına veriyor, kız çocuklarının hakkı var mı ya da nasıl bir yol izlemeliyiz? Ölmeden önce yapabileceğimiz bir şey yok mudur?
Çocukların tamamı mirastan eşit oranda pay alırlar. Kız çocukları ile erkek çocuklar arasında veya ilk evlilikten doğan çocuklarla sonraki evliliklerden olan çocuklar arasında hiçbir fark bulunmamaktadır. Mirasçı olma ve miras pay oranı açısından eşittirler. Babanızın sizden mal kaçırmaya başladığını duymuş olabilirsiniz. Kendisi size açık açık bunu söylemiş de olabilir; ancak babanız hayatta olduğu sürece tenkis davası açamazsınız. Tenkis davası en erken miras bırakanınız öldükten sonra açabilirsiniz.
Tenkis Davası Zamanaşımı
Tenkis davası açmak için sınırlı süreniz bulunmakta. Bu sebeple bu konuda dikkatli olmalısınız. Tenkis davası için Türk Medeni Kanununda hak düşürücü süre öngörülmüştür. Tenkis davası açmak için 2 farklı süre bulunmakta. Sizden mal kaçırıldığını, saklı payınızın elinizden alındığını öğrendikten sonra 1 yıllık süreniz başlar. Bu bir yıllık süre içinde dava açmanız gerekmekte. Bir de 10 yıllık bir süre daha bulunmakta. Sizden mal kaçırıldığını öğrenemeseniz de işlemin üzerinden 10 yıl geçmesi ile tenkis davası açma hakkınız son bulur.
Diyelim ki 3 kız ve 2 erkek kardeşsiniz ve babanız tüm mal varlığını erkek çocuklarını bıraktı, kızlara hiçbir şey bırakmadı. Böyle bir durumda dava açmak için birlikte hareket etmek zorunlu mudur sorusu akıllara gelmekte. Tenkis davasını birlikte açabileceğiniz gibi ayrı ayrı da açabilirsiniz. Değerleri ile birlikte dava açmanız zorunlu değildir. Ancak sadece süresinde dava açanlar haklarını alabilirler. Dava açmayanlar diğerlerinin açtığı davanın sonucundan yararlanamazlar.
Dava açma Süresi
Tenkis davası açmak için hak düşürücü süre bulunmaktadır. Miras bırakanınızın ölümünden sonra 1 yıl içinde dava açmanız gerekmektedir.
Kimler Tenkis Davası Açabilirler?
Tenkis davasını sadece saklı paylı mirasçılar açabilir. Tenkis davası miras davası olmasına rağmen her mirasçı tarafından açılamaz. Tenkis davasını saklı paylı her bir mirasçı tek başına açabilir. Ortak hareket etmeleri, birlikte dava açmaları gerekmez. Dava açmayan mirasçılar ise bu davanın sonucundan faydalanamazlar. Sadece dava açanlar haklarına kavuşur.
Dedem dayımın üzerine tarlalar vermiş ve 1 sene oldu dedem vefat edeli. Annem tapu iptal veya miras davası açmıyor. Ben dava açabilir miyim?
Siz dava açamazsınız; çünkü siz mirasçı değilsiniz. Anneniz hayatta olduğu sürece dedenizin mirasçısı anneniz olacaktır. Siz ancak beklenen mirasçısınız. Mirasçı olmadığınız için açacağınız tenkis davası ret edilir. Anneniz dava açmadan ölürse, ölümünden sonra siz dava açabilirsiniz. Bu davada hak düşürücü süre olduğunu unutmayın. Süre dolduktan sonra açtığınız davanız da ret edilecektir.
Vasiyetname ile Bırakılan Mirasın Tenkisi
Dedem 2000 yılında vasiyetname yazmış ve evini Diyanet Vakfına hibe etmiş. Dedem 2020 yılında vefat etti ve bize vasiyeti okundu. Biz bu durumda vasiyetin iptalini sağlayabilir miyiz? Bilgilendirirseniz sevinirim. Dedem ölene kadar o evde oturdu. Öldüğünde de o evde oturuyordu. Evi geri alabilir miyiz?
Saklı paylı mirasçıların düzenledikleri vasiyetnamede saklı paylara dikkat etmeleri gerekir. Kişinin alt soyu saklı paylı mirasçılardandır. Bu olayda siz dedenizin saklı paylı mirasçısı oluyorsunuz. Eğer dedenizin öldüğünde geride bıraktığı bir başka mal varlığı bulunmuyorsa, tenkis davası açabilirsiniz. Dava sonunda hesaplanacak saklı payınızı alabilirsiniz. Tenkis davasını açmak için hak düşürücü süreniz başladığı için zaman kaybetmeden bir miras avukatına başvurmanızı öneririz.
Tenkis Davasını Kime Karşı Açabilirim?
Babam vefat edeli on altı sene oldu. Babam hayattayken satış yoluyla kızlara sormadan iki dairesini oğullarının üzerine yaptı. Erkeklerde biz dava açmayalım diye mal varlıklarını eşlerinin üzerine yaptılar. Biz hakkımızı alabilir miyiz eşlerinin üzerine olsa bile?
Bu durumda davayı abinizin eşine açmanız gerekmektedir. Mirastan mal kaçırmak için emanetçi kullanma çok yaygın olarak kullanılmaktadır. Burada önemli olan babanızın kız çocuklarına mal bırakmamak için bu devirleri yaptığını ispat edebilmenizdir. Miras alanında tecrübeli bir miras avukatından yardım almanızı öneririm.