Muris Muvazaası 

Muris muvazaası miras bırakanın yaptığı hileli işlem ile mirasçılardan mal kaçırmasıdır. Bu sebeple açılan birçok tapu iptali davası bulunmaktadır. Esasında muris muvazaası davasını sadece taşınmazlar için açılabilirsiniz. Taşınır mallar için muris muvazaasına dayalı tapu iptali davası açılamaz.

Muris miras bırakan demektir. Muvazaa ise hileli işlem anlamındadır. Muris muvazaası ise miras bırakanın yaptığı hileli işlemdir. Bazı anne ve babalar tüm miraslarını erkek çocuklarına bırakmak isterler. Kız çocuklarına ise bir şey bırakmak istemezler. Peki, bu mümkün mü? Tüm çocuklara eşit miras bırakmak zorunlu mudur? Bir baba kendisine daha yakın hissettiği bir çocuğuna daha fazla mal bırakamaz mı?

Yasalarımıza göre miras bırakanın tüm mirasçılarına eşit miktarda mal bırakması zorunlu değildir. Elbette ki bazı mirasçılarına daha çok mal bırakabilir.  Ama bunun bir sınırı bulunmaktadır. Bu sınır ise mirasçıların saklı payıdır.

Muris Muvazaası Nasıl Yapılır?

Muris muvazaasında, baba ya da anne, çocuklarından birine evini ya da arsasını satış gösterir. Bunun için tapuya giderler ve işlemi kâğıt üzerinde satış olarak yaparlar. Tapu memuru sorduğunda da satış parasının elden alındığını söylerler. Bazı kişiler ise, satışın gerçek olduğundan şüphelenilmesin diye bankadan para göndermektedirler. Muris muvazaası davalarında çok karşılaşılan bir diğer durum ise taşınmazın gerçek değerinin çok altında bir bedelle satılmış gösterilmesidir. Gerçek bedelin çok altında bir değer üzerinden yapılan satış, muris muvazaası olduğuna işaret eder.

Hileli Satış Nedir? 

Hileli satış gerçek bir satış değildir. Tapu kütüğünde işlem satış olarak gösterilir. Gerçekte ise satış yoktur. Bağış vardır. Zira satış bedeli ödenmemiştir. Herhangi bir bedel ödenmemişse gerçek bir satış yoktur. Zaten alan kişinin ödeme gücü de yoktur. Özellikle birden fazla taşınmaz söz konusu ise ya da değerli bir taşınmaz satıldıysa.

Emanetçi Üzerinden Hileli Satış

 Hileli satışla mirasçılarından mal kaçıran kişiler, genellikle ileride dava açılacağını bilirler. Bunu önlemek içinde emanetçi kullanırlar. Yani mal kaçırmak istedikleri kişiye doğrudan satış yapmazlar. Aracı kullanırlar ve aracıdan en sonunda oğluna veya kızına devretmesini isterler. Örneğin kızına mal kaçırmak isteyen bir anne, evini damadına satış yapmış gibi gösterir. Böylelikle tapu iptalini önlemek ister. Bu konuda bize gelen bir soru şöyledir. “Annem sağ fakat babam vefat etti.  Annem kendi dairesini damadının üzerine verdi. Aslında tüm mirası kız kardeşime bırakmak istiyor. Ben dava açamayayım diye de kardeşimin eşine sattı gösterdi.” Burada muris muvazaası oluşmuştur. Bir diğer soru ise şöyledir. “Kızlardan mal kaçırıp çok fazla el değiştirme işlemi kızların lehine çözülebilir mi?”  Taşınmazı kaç defa el değiştirdiğinin bir önemi bulunmamaktadır. İsterse arada 10 tane emanetçi olsun.

 Muris Muvazaası Zamanaşımı 10 Yıl 

Babam 1995 yılında vefat etti.  Üvey analığa evi ve çevre bahçeleri devretmiş. Bu konuda zaman aşımı var mı? Muris muvazaası davası açmak için belirli bir süre var mı? 10 yıl geçmiş olsa bile dava açabilir miyim? Bazı davalar zaman aşımı süresine bazıları da hak düşürücü süreye tabidir. Hak düşürücü süre ile zaman aşımı farklı kavramlardır. Hak düşürücü süre sonunda hakkınız ortadan kaybolur. Bir daha bu hakkınızı talep edemezsiniz. Zaman aşımı süresi ise hakkı ortadan kaldırmaz; ancak davalı taraf karşı koyarsa talep edilemez. Bazı davalar için zaman aşımı süresi 1 yıldır. Bunun yanında zaman aşımı süresi 5 yıl olan davalar da vardır. Kanunda zaman aşımı süresi belirtilmeyen davalar için bu süre 10 yıldır. Muris muvazaası davası için ise 10 yıllık zaman aşımı söz konusu değildir. Peki, muris muvazaası sebebiyle açılan tapı iptali davası için zaman aşımı süresi ne kadardır?

Muris Muvazaası Zamanaşımı 

Babam vefat etmeden önce bir daireyi ve dükkânı iki abime vermiş. Benim de hakkım olabilir mi? Babam 1998 de vefat etti.  Hakkımı kayıp mı ettim? 25 sene sonra dava açabilir miyim? Mal kaçırmada zaman aşımı var mıdır? 40 yıl geçse bile geriye dönük mal kaçırma davası açabilir miyim? Bir babanın çocuklar arasında yapmış olduğu haksızlık yıllar sonra da öğrenilebilir. Aradan 40 yıl geçse bile muris muvazaasına dayalı olarak tapu iptal ve tescil davası açılabilir. Çünkü bu davada zaman aşımı süresi yoktur. Dayım dedem yaşarken tarlaları satıldı olarak gösterdi. Sonra bu terleri dayımın oğlu üzerine aldı.  Biz bunu bozdurmak için ne yapabiliriz? Dedem 25 yıl önce öldü. Muris muvazaası davasında zamanaşımı süresi yoktur.

Avukatın Önemi

Muris muvazaasına dayalı tapu iptal davası kazanılması emek gerektiren zor miras davalarındandır. Bu davada ispat etmeniz gereken hususları iyi bilmeli ve ne şekilde ispat edebileceğiniz üzerine uzunca düşünmelisiniz. Muris muvazaası davasını bir miras avukatı ile açmanızı öneririz. Bu davaların değerleri yüksek olduğu için, kaybetmeniz durumunda karşı tarafın avukatına ödeyeceğiniz ücret ile harç ve masraflar bir hayli yüksek olacaktır.

 Yetkili ve Görevli Mahkeme

Mirastan mal kaçırma davalarıyla ilgili merak edilen konulardan bir diğeri de davanın hangi mahkemede açılması gerektiğidir. Muris muvazaası davası aslında tapu iptali ve tescili davasıdır. Bu sebeple de mal kaçırma davalarına Asliye Hukuk Mahkemeleri bakar.

Annem 88 yaşında.  Haberim olmadan hileli satış yaptı. Tüm mirasını kardeşime devretti. Kardeşime verdiği ev, bağ ve bahçe İzmir’de, dükkânlar ise Bursa’da bulunuyor. Ben İstanbul’da yaşıyorum. Davayı İstanbul’da açabilir miyim?

Mirastan mal kaçırma sebebiyle açılacak olan davaları taşınmazın bulunduğu yerdeki mahkemede açmalısınız. Mirastan kaçırılan taşınmazlar birden fazla taşınmazlar birden fazla ve farklı şehirlerde olabilir. Bu gibi durumlarda, taşınmazlardan birinin bulunduğu yerdeki mahkemede dava açılabilir. Bu davada tüm tapuların iptalini talep edebilirsiniz. Farklı şehirlerdeki mahkemelerde dava açmanıza gerek kalmaz.

Muris Muvazaası Davası Ne Kadar Sürer?

Davanın ilk aşaması dilekçeler aşamasıdır. Bu aşamada hem davacının hem de davalının 2 tane dilekçe verme hakkı vardır. Dilekçeler aşamasından sonra ön inceleme duruşması yapılır. Bu duruşmada anlaşmazlık tespit edilir ve delillerin toplanmasına başlanır. Sıradaki aşama tahkikat aşamasıdır. Tahkikat aşamasında hakim tanıkları dinler. Hâkim tanıkları teker teker dinler. Tanıklara önce yemin ettirilir. Hâkim tanıkları dinledikten sonra avukatlar tanıklara sorular sorar. Celse arasında hakim keşif yapar ve bilirkişi taşınmazların değerini tespit eder.  Değer tespitini bilirkişiler yapar. Bilirkişi raporlarına karşı avukatlar beyanda bulunur. Tarafların bildirdikleri tüm deliller toplanır ve hâkim karar verir. İstanbul gibi büyük şehirlerde mahkemelerin karar verme süresi bir buçuk ile iki yıl arasında değişmektedir. Taraflar talep ederlerse mahkemenin verdiği karar incelenmek üzere üst mahkemeye ve devamında Yargıtay’a da gidebilmektedir. Mahkeme kararının kesinleşmesi 5 – 6 yıl sürebilmektedir. Bu süre daha fazla da olabilir.