Ne yazık ki işten çıkarılan her çalışan işe iade davası açamaz. İş güvencesi tüm çalışanlara verilmemiştir. işe iade davasında iş sözleşmesinin iş veren tarafından geçerli olarak feshedilip feshedilmediğinin tespit edilmesi gerekir. Ayrıca iş veren tarafından alınan işletmesel kararın tutarlı ve yerinde uygulanıp uygulanmadığının da tespit edilmesi gerekir. Bununla birlikte feshin son çare olması ilkesine uyulması gerekir.
İşe iade davasının ilk şartı taraflar arasında belirsiz süreli iş sözleşmesinin olmasıdır. Belirli süreli iş sözleşmeleri söz konusu ise işten çıkarılan çalışanlar işe iade davası açamazlar. İşe iade davasının ikinci şartı ise çalışma süresine ilişkindir. Bu davayı açabilmeniz için iş yerinde en az 6 ay çalışmış olmanız gerekir. İşe iade davasının üçüncü şartı ise fesih tarihinde iş yerinde çalışan işçi sayısına ilişkindir. İş sözleşmesinin feshedildiğinin bildirildiği tarih itibari ile iş yerinde 30 çalışan bulunmalıdır. Küçük ölçekli iş yerlerinde çalışan işçiler ne yazık ki işe iade davası açamazlar. Son olarak işe iade davası açmak isteyen kişinin işveren vekili olmaması gerekir. Belirtilen bu dört şartın tamamını taşıyan kişiler işe iade davası açabilirler.
İşe iade davası açmadan önce arabulucuya başvurulması zorunludur. İşten çıkarılan ya da çıkarılacağı kendisine bildirilen işçinin bir aylık hak düşürücü süre içinde arabulucuya başvurması gerekir. Kanundaki bu süre geçtikten sonra arabulucuya başvurulması durumunda ise davanız reddedilir. İşe iade talebiyle başlayan arabuluculuk görüşmeleri sonunda taraflar anlaşamazsa, iki hafta içinde mahkemeye başvurularak dava açılmalıdır. Buradaki 2 haftalık süre de hak düşürücü süredir.
İş Kanunu gereğince iş veren fesih bildirimini yazılı olarak yapmak zorundadır. Ayrıca fesih sebebinin açık ve kesin bir şekilde belirtilmesi gerekir.
Ekonomik sebeplerle işten çıkartılan işçilerden sonra yeni işçi alımı yapılması ya da yeni mağaza açılması gibi durumlarda işletmesel karardan ve bu kararın tutarlı olarak uygulandığından bahsedilemez.
Feshin son çare olması ilkesi kapsamında; İş sözleşmesi feshedilmeden önce vardiyaların kısaltılması, fazla çalışma ve genel tatil çalışmalarının azaltılması, ücretsiz izin ve kısa çalışma uygulamalarına başvurulması gerekir. Ayrıca imkan varsa işçinin diğer şubelerde ve birimlerde çalışmasının teklif edilmesi gerekir.
