Babadan miras kalan bir taşınmazdaki hissenizi satmak, özellikle miras hukuku ve gayrimenkul mevzuatına aşina değilseniz karmaşık bir süreç olabilir. Öncelikle, miras bırakanın vefatıyla birlikte mirasçıların kimler olduğunu ve miras paylarını resmi olarak belirlemek gerekmektedir. Bu işlem için Sulh Hukuk Mahkemesi’ne başvurarak “Mirasçılık Belgesi” (Veraset İlamı) alınması zorunludur. Mirasçılık belgesi, mirasçıların kimliklerini ve miras paylarını gösteren resmi bir belgedir. Bu belge olmadan miras üzerindeki haklarınızı yasal olarak kullanamazsınız. Bu belge, miras hissenizi yasal olarak satabilmeniz için ilk ve en önemli adımdır.
Miras Ortaklığının Giderilmesi (İzale-i Şuyu)
Miras kalan taşınmaz üzerindeki hisselerin satışı, genellikle tüm mirasçıların ortak kararıyla gerçekleşir. Ancak, mirasçılar arasında anlaşmazlık olması durumunda, “Ortaklığın Giderilmesi” (İzale-i Şuyu) davası açılabilir. Bu dava, miras ortaklığının mahkeme kararıyla sona erdirilmesini ve taşınmazın paylaştırılmasını veya satılarak bedelinin mirasçılar arasında paylaştırılmasını amaçlar.
Ortaklığın giderilmesi davası, taşınmazın bulunduğu yerdeki Sulh Hukuk Mahkemesi’nde açılır. Davayı açmak isteyen mirasçı, diğer mirasçılara karşı dava açar. Dava dilekçesinde, taşınmazın tapu bilgileri, miras bırakanın kimlik bilgileri ve mirasçıların kimlik bilgileri yer almalıdır.
Mahkeme, öncelikle mirasçılar arasında uzlaşma sağlanmaya çalışır. Uzlaşma sağlanamazsa, taşınmazın aynen taksimi (bölünmesi) mümkünse bu yola başvurulur. Ancak, taşınmazın aynen taksimi mümkün değilse (örneğin, taşınmazın niteliği gereği bölünememesi veya bölünmesi halinde değerinin düşmesi durumunda), mahkeme taşınmazın satılmasına karar verir.
Mahkeme tarafından satış kararı verilmesi halinde, taşınmaz icra yoluyla açık artırma usulüyle satılır. Satıştan elde edilen gelir, mahkeme tarafından mirasçılar arasındaki miras payları oranında paylaştırılır.
Diğer Mirasçıların Ön Alım Hakkı (Şufa Hakkı)
Miras hukukunda, mirasçılardan birinin miras payını üçüncü bir kişiye satması durumunda, diğer mirasçıların “Ön Alım Hakkı” (Şufa Hakkı) bulunmaktadır. Bu hak, diğer mirasçıların satılan payı aynı şartlarda satın alma önceliğine sahip olmasını ifade eder.
Miras payını satın alan üçüncü kişi, bu durumu diğer mirasçılara noter aracılığıyla bildirmekle yükümlüdür. Bildirimde, satış bedeli, ödeme koşulları ve diğer önemli detaylar yer almalıdır. Diğer mirasçılar, bu bildirimi aldıktan sonra 3 ay içinde şufa hakkını kullanmak istediklerini bildirerek, satılan payı aynı şartlarda satın alabilirler.
Şufa hakkını kullanmak isteyen mirasçı, bu durumu satışı yapan mirasçıya ve alıcıya noter aracılığıyla bildirmelidir. Ardından, şufa hakkının kullanılması için Asliye Hukuk Mahkemesi’nde dava açılması gerekmektedir.
Tapu Devri ve Vergilendirme
Miras hissesinin satışı gerçekleştikten sonra, tapu devrinin yapılması gerekmektedir. Tapu devri, Tapu ve Kadastro Müdürlüğü’nde yapılır. Tapu devri sırasında, alıcı ve satıcının kimlik belgeleri, tapu senedi ve diğer gerekli belgeler ibraz edilmelidir.
Tapu devri işlemi sırasında, tapu harcı ödenmesi gerekmektedir. Tapu harcı, taşınmazın satış bedeli üzerinden belirli bir oranda hesaplanır ve hem alıcı hem de satıcı tarafından ödenir.
Önemli Notlar:
- Miras hissesinin satışı, karmaşık hukuki süreçleri içerebilir. Bu nedenle, bir avukattan hukuki destek almanız, haklarınızı korumanız ve süreci doğru yönetmeniz açısından önemlidir.
- Mirasçılar arasında anlaşmazlık olması durumunda, ortaklığın giderilmesi davası uzun ve maliyetli bir süreç olabilir. Bu nedenle, mirasçılar arasında uzlaşma sağlanmaya çalışılması, her zaman öncelikli bir yaklaşım olmalıdır.
- Vergi yükümlülüklerinizi yerine getirmemeniz durumunda, cezai yaptırımlarla karşılaşabilirsiniz. Bu nedenle, vergi konusunda dikkatli olmanız.
Bu yazı, genel bir bilgilendirme amacı taşımaktadır ve hukuki tavsiye olarak değerlendirilmemelidir. Herhangi bir hukuki işlem yapmadan önce mutlaka bir avukata danışmanız önemlidir.
