Mirasçılık belgesi miras bırakan kişinin mirasçılarının isim listesinin yer aldığı bir belgedir. Eskiler mirasçılık belgesine veraset ilamı veya veraset de demektedir. Mirasçılık belgesinde her bir mirasçının mirastan alacağı payın oranı da yer alır; ancak miras bırakana ait taşınmazların listesi veya bankada ki hesap bilgileri yer almaz. Mirasçılık belgesi almak için herhangi bir hak düşürücü süre veya zaman aşımı süresi bulunmamaktadır. Diğer bir anlatımla, mirasçılık belgesi her zaman alınabilir. Mirasçılık belgesi mirasçılığı ispat eder.

Makale İçeriği

Mirasçılık Belgesi Nedir?

Mirasçılık belgesi, en genel anlamıyla mirasçılığın kanıtlanmasını sağlayan belgedir, miras bırakanın ölümüyle birlikte mirasçıların yasal haklarını kullanabilmeleri için ihtiyaç duyulan bir belgedir. Temel olarak kimlerin, hangi oranda mirasçı olduğunu gösterir.

Mirasçı olmaktan doğan bazı hakların kullanılabilmesi için başvurulduğunda ilgili kurum sizden mirasçı olduğunuzu ispat etmenizi isteyecektir. Miras bırakanın bankada bulunan parasını çekmek için başvurduğunuzda veya miras bırakan adına kayıtlı bir taşınmazın intikali talebiyle tapu müdürlüğüne başvurduğunuzda sizden mirasçılık belgesi isteyeceklerdir.

Gerçek mirasçıların belirlendiği mirasçılık belgesi ile terekeden doğan haklar güvence altına alınır.

Mirasçılık belgesi ya da bir diğer adıyla veraset ilamı; miras bırakanın ölümü sonrasında terekenin nasıl ve hangi şartlar altında paylaşılacağına ilişkin düzenlenen belgedir. Ölen kişinin mirasçılarının kimler olduğunu gösteren bir belgedir. Türk Medeni Kanunu 598. maddesinde açık biçimde mirasçılık belgesinin içeriği hakkında düzenleme yapılmıştır.

Kişinin ölümünün ardından sahip olduğu mal varlığı ve borçlar yasal olarak mirasçılarına geçer. Mirasçıların tapu dairesi, banka, mahkeme ve benzeri ilgili makamlarda işlem yapabilmesi için mirasçılık belgesine ihtiyaçları olacaktır.

Mirasçılık belgesinin temin edilmesinin ardından mirasçı olunduğunun kanıtlanmasıyla birlikte mirasın nasıl ve ne şekilde paylaşılacağına ilişkin yasal süreç başlatılabilir.

Mirasçılık Belgesi Nereden Alınır?

Mirasçılık belgesi, ilgili kanunda yapılan düzenleme sayesinde sadece sulh hukuk mahkemelerince değil, aynı zamanda noterler tarafından da alınabilir. Noterler bazı durumda mirasçılık belgesi düzenleyemezler. Mirasçılığın ve altsoy ilişkisinin kanıtlanamadığı bazı hallerde noterlerden mirasçılık belgesinin alınması mümkün olmayabilir. Başvuru yaptığınızda noter tarafından işleminizin yapılamadığı söylenirse, mirasçılık belgesi almak için sulh hukuk mahkemesine başvurmanız gerekir.

Önceki dönemlerde mirasçılık belgesinin alınabilmesi için kullanılabilecek tek yöntem, sulh hukuk mahkemelerine başvurmak olsa da günümüzde noter yardımıyla alınması da mümkündür.

Mirasçılık Belgesi Nasıl Alınır?

Bu belgeyi Türkiye’nin herhangi bir yerinde bulunan bir noterden alabilirsiniz. Bazı durumlarda noterler mirasçılık belgesi düzenleyememektedirler. Böyle bir halde Sulh Hukuk Mahkemesinden mirasçılık belgesi alabilirsiniz. Mirasçılık belgesi almak için notere başvurduğunuzda aynı gün belge düzenlenerek size verilmektedir. Mahkemeye mirasçılık belgesi almak için başvurduğunuzda ise bu işlem biraz zaman almaktadır. Mirasçıların miras paylarının belirlendiği bu belge, miras bırakanın ölümü sonucunda verilir. Dolayısıyla mirasçılık belgesinin alınabilmesindeki ilk şart miras bırakanın, yani murisin vefatıdır.

Yasal mirasçılar ve atanmış mirasçı veraset ilamı talebinde bulunabilir. Ayrıca mirastan çıkartılma, mirasın reddi, mirastan yoksunluk, mirastan feragat gibi durumlarda da mirasçılık belgesi talep edilebilir. Mirasçılık belgesi almak için herhangi bir notere veya sulh hukuk mahkemesine başvurabilirsiniz.

Mirasçılık Belgesinde Ne Yazar?

Mirasçılık belgesinde miras bırakan kişinin adı soyadı, kimlik numarası, doğum tarihi ve ölüm tarihi yer alır. Ölen kişinin geride kalan mirasçılarının kimler olduğu ve miras paylarının miktarı yazar. Mirasçılık belgesinde miras bırakanın sahip olduğu ev, arsa, dükkân, fabrika, bankadaki kasa, para miktarları yer almaz. Miras bırakanın geride bıraktığı mal varlığını öğrenmek için tereke tespit davası açmanız gerekmektedir. Tereke tespit davası ile ilgili bilgi edinmek için “Tereke Tespit Davası” başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz.

Mirasçılık Belgesi Almak İçin Belirli Bir Süre Var Mı?

Bu belgeyi almak için her hangi bir süre sınırlaması yoktur. Miras bırakanın ölümünden çok uzun bir süre geçmiş olsa da, mirasçılar istedikleri zaman mirasçılık belgesi alabilirler.

Mirasçılık Belgesinin İptali

Mirasçılık belgesinin iptali mümkündür. Hatalı olarak düzenlenmiş mirasçılık belgesinin iptal edilerek doğru kayıtları içeren yeni bir mirasçılık belgesinin düzenlenmesi istenebilir. Mirasçılık belgesinin hatalı olduğu düşünülüyorsa veya birbiri ile çelişen birden fazla mirasçılık belgesi bulunuyorsa mahkemeye başvurmak gerekmektedir.

Mirasçılık belgesinin iptali ve yeni bir mirasçılık belgesi verilmesi davası asliye hukuk mahkemesinde görülür. Mirasçılardan bir veya birkaçının unutulması ve veraset ilamında gösterilmemiş olması mirasçılık belgesinin iptaline sebep olur. Mirasçılık belgesinde tüm mirasçıların adları yer almasına rağmen mirastan alacakları pay hatalı olarak yazılmış olabilir. Böyle bir durumda da mirasçılık belgesinin iptali davası açılması gerekir.
Farklı noterlerden alınmış mirasçılık belgeleri arasında çelişki olabileceği gibi, noterden alınan mirasçılık belgesi ile mahkemeden alınan mirasçılık belgesi arasında da çelişki olabilir. Böyle bir durumda mirasçılık belgesinin iptali davası açılması gerekir. Mirasçılık belgesinin iptali için açılan davada deneyimli bir avukattan yardım almanızı öneririz.

Hatalı olarak düzenlenmiş mirasçılık belgesinin iptal edilerek doğru kayıtları içeren yeni bir mirasçılık belgesinin düzenlenmesi istenebilir. Mirasçılık belgesinin hatalı olduğu düşünülüyorsa veya birbiri ile çelişen birden fazla mirasçılık belgesi bulunuyorsa mahkemeye başvurmak gerekmektedir.

Mal Varlığı Bulunmayan Kişi İçin Mirasçılık Belgesi Düzenlenir Mi?

Ölen kişinin hiçbir mal varlığı olmasa, yüklü miktarda borcu da olsa mirasçılık belgesi düzenlenir. Bu belgede mirasçıların kimler olduğu ve hangi mirasçının ne oranda pay alacağı da yer alır. Mirasçılık belgesi düzenlenmesi için miras bırakanın mal varlığının olması gerekmez.

Veraset İlamı Nedir?

Miras bırakanın ölümü sonrasında terekenin nasıl ve hangi şartlar altında paylaşılacağına ilişkin düzenlenen belgedir. Ölen kişinin mirasçılarının kimler olduğunu gösteren bir belgedir.

Türk Medeni Kanunu 598. maddesinde açık biçimde mirasçılık belgesinin içeriği hakkında düzenleme yapılmıştır. Kişinin ölümünün ardından sahip olduğu mal varlığı ve borçlar yasal olarak mirasçılarına geçer. Mirasçıların tapu dairesi, banka, mahkeme ve benzeri ilgili makamlarda işlem yapabilmesi için mirasçılık belgesine ihtiyaçları olacaktır.

Sık Sorulan Sorular

Soru – 1

Teyzemin ve eniştemin çocukları olmadı. Teyzemin üzerine olan 1 evi vardı. Annemler 5 kız ve 2 erkek toplam 7 kardeştirler. Hepsi vefat etti. Sadece çocukları olarak bizler varız. Miras paylaşımı nasıl olur?

Cevap – 1

Böyle bir durumda kardeşlerinin çocukları olarak sizler mirasçı olacaksınız. En kısa sürede bir notere giderek mirasçılık belgesi almak istediğiniz söyleyerek başvuru yapmanızı öneririm. Noter size mirasçılık belgesi düzenlerse ve mirasçılık belgesinde de adınız yer alıyorsa teyzenizin mirasçısı olduğunuzu ispat etmiş olursunuz.

Soru – 2

Babamız bir annelerimiz ayrı 3 kardeşim var. Benden kalacak mirasta onlar da pay alacaklar mı? Onları mirastan hariç tutabilir miyim?

Cevap – 2

Eğer bir kişinin altsoyu yoksa yani çocukları veya torunları yoksa mirası anne ve babasına kalır. Anne ve babaları ölmüşse kardeşlerine kalır. Vasiyetname düzenleyerek kendinize mirasçı atayabilirsiniz. Vasiyetname yazmazsanız üvey kardeşleriniz de mirasınızdan pay alacaktır.

Soru – 3

Benim büyük dedemin babasından kalma yer var. Büyük dedemin babasının verasetini alamadım. Dedemin dedesinin kaydı bulunamadı. Kendisinden bu güne kadar gelen alt soylarının verasetini alabildim. Dedemin dedesinin verasetini nasıl alabilirim.

Cevap -3

Notere mirasçılık belgesi almak için başvurduğunuzda nüfus kayıtları üzerinden veraset ilamı düzenler. Bazı durumlarda noter nüfus kayıtlarına ulaşamadığı için mirasçılık belgesi düzenleyemeyecektir. Böyle bir durumda sulh hukuk mahkemesine mirasçılık belgesi almak için başvurulmalıdır. Mahkeme tarafından nüfus müdürlüğüne müzekkere yazılarak nüfus kayıtlarınız dosyaya getirilir. Böylelikle noterin düzenleyemediği mirasçılık belgesini mahkemeden alabilirsiniz.

Soru – 4

Eşim 9 kardeş, babaları 9 sene önce vefat etti. Adına kayıtlı 2 tane evi var. Kayınvalidem miras hakkını bize vermek istiyor, kendisine ne oranda pay düşüyor. Eşimin payı ne kadar?

Cevap -4

Bu sorunun cevabını öğrenmek için eşinizin veya kayınvalidenizin noterden veya mahkemeden mirasçılık belgesi alması gerekiyor. Sorularınız devam ederse bir avukata danışmanızı öneririm.

Soru – 5

Ölen birinin mal varlığı olmasa da veraset ilamında mal paylaşım oranı görünür mü? Ben veraset ilamı çıkardım ama tapuda yanlış çıkmış dediler. Babamın amcasının çocuğu olmamış. Babam da vefat ettiği için mirası bana kalıyor.

Cevap -5

Soru – 6

Eşim 4 Kasımda vefat etti. İlk evliliğinden üç çocuğu var. 7 yıllık evliydik. Miras hakkım nedir?

Cevap -6

Miras hukuku hükümleri sebebiyle geride kalan mirasta eşin dörtte bir payı bulunmakta. Evlilik sebebiyle mal rejimi tasfiyesi sonucu her hangi bir katlı payı alacağı veya katılma alacağı hakkınız olup olmadığını öğrenmek için bir avukata danışmanızı öneririm.

Soru – 7

Annem öldü, babam tekrar evlendi. Annemden kalan arsayı paylaştık. Babam iki hisse aldı. Babam da öldü. Babamın hissesinden eşi pay alabilir mi? Evlendiği eşinden çocuğu yok.

Cevap -7

Babanızın eşi babanızın yasal mirasçısı olduğu için mirasından pay alabilecektir. Babanız için düzenlenen mirasçılık belgesinde eşinin de adı yer alacaktır. Eşin mirasçı olabilmesi için ortak çocuklarının bulunması gerekmemektedir.

Soru – 8

Babam annem vefatından sonra evlendi. Evlendiği kadının çocuğu yok, babamdan da çocuğu olmadı. Babam 2019 da eşi de 2020 de vefat etti. Mal paylaşımı için 1/4 hak eşine kalıyormuş eşi de hayatta olmadığı için eşinin kardeşlerine düşüyormuş. Eşinin kardeşleri de hayatta değil yeğenlerine pay düşüyormuş. Babamın mirasının hepsi 2. Eşinden önce alınmış. Yine de hak düşer mi onlara? Bu Şimdi hak isteyip satışa çıkarmayı düşünüyorlar.

Cevap -8

Babanızın 2019 da ölümü sonrasında geride bıraktığı mirasın dörtte biri eşine kaldı. Eşinin de 2020 de ölmesiyle payı kendi mirasçılarına geçer. Babanızın mal varlıklarını evlilik tarihinden önce edinmiş olması sonucu değiştirmeyecektir.

Soru – 9

Çocuğu olmayan bir çiftin tüm mal varlığı kadının üzerine olsa, kocası vefat etse, kocasının kardeşlerinin veya kardeş çocuklarının miras hakkı olur mu? Yoksa her şey karısının mı olur.

Cevap -9

Ölen kişinin alt soyu bulunmuyorsa mirasın tamamı sağ kalan eşin olmaz. Türk Medeni Kanununda kimlerin mirasçı olacağı belirtilmiştir. Ölen kişinin annesi veya babası hayatta ise onlar, ölmüşlerse miras bırakanın kardeşlerinin mirasçılığı gündeme gelecektir. Eşlerden birinin ölümü sonrasında mirasın sağ kalan eş dışındakilere kalmasını önlemek istiyorsanız bir avukata danışmanızı öneririm.

Soru – 10

Annem vefat etti ve mirasını kardeşim ve babam ile paylaştık. Babam annemin ölümünden sonra resmi nikâhla yeniden evlendi. Babam vefat ederse annemin mirasından aldığı pay ne olur? Annemden babama geçen bu payın paylaşımına babamın 2. eşi de katılır mı? Babamın tüm mal varlığına mirasçı olur mu?

Cevap -10

Evet, babanızın önce ölmesi durumunda sağ kalan eşi sizlerle birlikte tüm malvarlığı için mirasçı olur. Annenizden babanıza kalan mal varlığı ayrılmaz.

Soru – 11

Benim kızım 1 yasındayken eşim vefat etti ve şimdi 9 yasında. Esimin dedesinin büyük bir mirası var. Şimdi onlarla aramız çok yok. Bu dedenin öldüğünü nasıl öğrenebilirim? Kızıma düşen miras hakkını vermek zorundalar mı?

Cevap -11

Eşiniz öldüğü için onun yerini kendi altsoyu alır. Yani kızınız babasına kalan miras payının tamamını alacaktır.

Soru – 12

Veraset ölen kişinin eşi ve çocukları hayattayken kardeşine verilir mi? Veraset ilamını nereden alabiliriz? Genel anlamda bir kişi öldükten sonra miras işlemleri nelerdir? Ne yapılmalıdır? Ölen kişinin eşine maaş bağlanır mı? Bağlanırsa bunun için nereye başvurmamız gerekir?

Cevap -12

Bu sorunun cevabı için ayrıca “ kimler mirasçı olur” başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz. Miras bırakanın eşi her durumda mirasçı olacaktır. Ayrıca kişinin altsoyu bulunuyorsa kardeşleri mirasçı olamazlar. Miras bırakanın kardeşi sadece miras bırakanın alt soyu olmaması durumunda mirasçı olabilir. Bir kişinin vefatından sonra miras hukuku anlamında yapılması gereken ilk iş, mirasçılık belgesi talep edilmesidir.

Soru – 13 İmam Nikahlı Eşin Mirasçılığı

Nikâhsız eşimle 5 sene birlikteyken üzerime bir başka kadınla resmi nikâhla evlendi. O kadından 1 oğlu, benden de1 kızı var. Kadın boşanmıyor, ben 33 senedir eşimle birlikteyim o kadın 28 sene. Eşimin vefatı durumunda ben miras veya emekli maaşından faydalanabiliyor muyum?

Cevap -13

Vefat etmesi durumunda siz mirasçısı olamayacaksınız. Resmi nikâhlı eşi mirasçısı olacaktır ve mirastan pay alacaktır. Ayrıca kanun önünde eşi sayılmadığınız için emekli maaşından da faydalanamazsınız.

Soru – 14 Hatalı Mirasçılık Belgesi

Eş ölünce mirasın dörtte biri sağ kalan eşine, kalan dörtte üçü de alt soyuna kalır diye biliyorum. Benim kayınpederim vefat ettikten sonra çıkarılan verasette kayınvalideme 4 hak, çocuklarına birer hak verilmiş. Bir yanlışlık olabilir mi?

Cevap -14

Evet, bazen mirasçılık belgesi hatalı olarak düzenlenebilir. Mirasçılık belgesini noterden de alsanız mahkemeden de alsanız hata olabilir. Bazı durumlarsa paylar hatalı olabilir, bazı durumlarda ise bazı mirasçılar mirasçılık belgesinde yer almıyor olabilir. Bu gibi durumlarda bir avukattan yardım alarak, mirasçılık belgesinin iptali talebiyle mahkemede dava açmanız gerekmektedir.