Türk Medeni Kanununun 578 maddesi mirastan yoksunluk sebeplerini saymıştır. Mirastan yoksunluk mirasçılık sıfatını ortadan kaldırır. Toplamda 4 tane sebep sayılmıştır. İlk sebep miras bırakanı öldürmek veya öldürmeye teşebbüs etmektir. Mirastan yoksunluğu düzenleyen Türk Medeni Kanununun ilgili maddesine göre, miras bırakanı kasten ve hukuka aykırı olarak öldürmek veya öldürmeye teşebbüs etmek mirastan yoksunluk sebebi olarak gösterilmiştir.
Mirastan yoksunluk için miras bırakanın ölmüş olması şart değildir. Teşebbüs etmiş olması bile yoksunluk sebebi olarak sayılmıştır. Eğer miras bırakan kaza sonucu öldüyse yoksunluk sebebi olmaz. Kasten öldürme mirastan yoksunluk sebebi olarak sayılmıştır. Ayrıca öldürmenin hukuka aykırı olması gerekmektedir. Örneğin bir polisin veya askerin görevi kapsamında ve hukuka uygun olarak silah kullanması ve bunun sonucunda bir suçluyu öldürmesinde hukuka aykırılık yoktur.
Mirastan yoksunluk ikinci belirlenen ikinci sebep ise; miras bırakanı kasten ölüme bağlı tasarruf yapamayacak duruma getirmektir. Ölüme bağlı tasarruflar vasiyetname ve miras sözleşmesidir. Vasiyetname düzenlemek için 15 yaşından büyük olmak miras sözleşmesi düzenlemek için de 18 yaşını tamamlamak şartı vardır. Bunların yanında kişinin tasarruf ehliyetinin bulunması gerekir. Tasarruf ehliyeti ise kişinin ayırt etme gücünün bulunmasını ifade eder. Öyleyse kişinin miras bırakanı ölüme bağlı tasarruf yapamayacak duruma getirmekten kasıt, ayırt etme gücünü ortadan kaldırmak demektir. Ayırt etme gücünün sürekli olarak kaybedilmesi gerekir. Geçici olarak ayırt etme gücünün ortadan kaldırılması mirastan yoksunluğa sebep olmaz.
Miras bırakanın düzenlediği vasiyetname veya miras sözleşmesi yapmasını aldatma, zorlama ya da korkutma yoluyla engelleyenler de mirastan yoksun bırakılır. Ayrıca miras bırakanın düzenlediği vasiyetnameden dönmesini engelleyenler de mirastan yoksun olurlar. Bu kimseler mirasçı olamayacakları gibi vasiyetname ile herhangi bir hak da edinemezler.
Son bir tane daha mirastan yoksunluk sebebi bulunmakta. Miras bırakanın düzenlediği vasiyetnameyi kasten yok eden ya da bozanlar da mirastan yoksundurlar. Evde buldukları el yazılı vasiyetnameyi yakıp ya da çöpe atarak ortadan kaldıranlar mirastan yoksundurlar. Yine benzer şekilde vasiyetname üzerinde ekleme yapanlar ile vasiyetnamenin bir kısmının üstünü karalayan, yırtıp koparanlar da mirastan mahrum olurlar. Bu kişilerin mirastan mahrum olmaları için yukarıda yer alan sebeplerin ispat edilmesi gerekmektedir.
Mirastan Yoksunluğun Etkileri
Mirastan yoksunluk kişiseldir yani yalnız yoksun olanı etkiler. Bunun sonucu olarak da mirastan yoksun olanın alt soyunu etkilemez. Diyelim ki vatandaş Ali babası Mustafa’yı kasten ve hukuka aykırı olarak öldürdü. Bu durumda mirastan yoksunluk sadece Ali için geçerli olur, Ali’nin çocukları mirastan yoksun olmazlar. Ayrıca eylem kime karşı yapılmışsa sadece o kişi nedeniyle mirasçılık sıfatı kaybedilir. Yani eğer bir kişi babasını kasten ve hukuka aykırı olarak öldürdüyse, babasının mirasından yoksun olacaktır; fakat annesine mirasçı olmaya devam edecektir.
Avukata ulaşmak için tıklayınız.