Anne ve Babanın Miras Hakkı 

Anne ve Babanın Miras Hakkı konululu makalemizde;

• Anne Babaya Miras Düşer mi?
• Ölen kişinin anne babasına miras düşer mi?
• Annem öldü babam evlendi miras ne olur?
• Anne baba yaşarken miras hakkı?
• Çocuğun mirası anneye kalır mı?

Sorularınıza detaylı yanıtlar hazırladık.

Öldüğü tarihte hiçbir alt soyu olmayan kişinin yasal mirasçıları anne ve babasıdır. Anne ve babanın miras payı eşittir. Miras bırakanın ölüm tarihinde anne ve babası ile birlikte sağ olan eşi varsa; eşi de anne ve babası ile birlikte mirasçı olacaktır. Mirasın yarısı sağ kalan eşin, kalan yarısı ise anne ve babasının olacaktır. Anne ve baba miras üzerinde eşit haklara sahiptirler ve yarı yarıya mal varlığını bölüşürler.

Anne ve Babanın Miras Hakkı 

Anne ve baba yasal mirasçılardandır. Yasal mirasçılar, miras bırakan kişinin özel bir isteğine bağlı olmaksızın; aralarındaki hısımlık bağı nedeni ile mirastan hak talep etme yetkisi bulunan kişilerdir. Anne ve babanın mirasçı olabilmesi için miras bırakanın bir tane bile altsoyunun veya evlatlığının olmaması gerekir. Kişinin alt soyu çocukları, torunları ve torunlarının çocuklarıdır. Alt soyu bulunan kişilerin anne ve babası mirasçısı olamazlar.

Anne ve babanın mirasçılığı Türk Medeni Kanununun 496 maddesinde düzenlenmiştir. Miras bırakandan önce ölmüş olan ana ve babanın yerlerini, her derecede halefiyet yoluyla kendi alt soyları alır.

Anne Babaya Miras Düşer mi?

Bir kişinin anne ve babası ikinci zümreden mirasçılardandır. Yani her durumda anne ve baba mirastan pay alamaz. Altsoyu bulunmayan kişilerin mirası anne ve babasına kalır. Bir kişinin çocuğu, torunu veya torun çocuğu hayattaysa anne ve babasına miras düşmez. Anne ve babanın mirasçı olabilmesinin ön şartı alt soyunun bulunmamasıdır. Her ikisinin de payı eşittir. Çocuğu veya torunu olan kişinin mirası anne veya babaya kalmaz. Miras bırakan kişinin öldüğü tarihte yaşayan eşi varsa; mirasın yarısı eşine, diğer yarısı da anne ve babasına kalır.

Eğer miras bırakan hiç evlenmediyse ya da boşandıysa mirasın tamamı annesine ve babasına kalacaktır. Yani mirasın yarısı anneye diğer yarısı da babaya ait olacaktır. Hem anne hem de baba saklı paylı mirasçılardandır. Eğer anne ya da babadan biri, miras bırakandan önce ölmüşse ona düşen pay kendi mirasçılarına kalır. Yani anne ve babanın ölmüş olması durumunda miras, miras bırakanın kardeşine kalır. Anne ve babadan farklı olarak kardeşler saklı paylı mirasçı değillerdir. 

Anne Baba Yaşarken Miras Hakkı

Miras hakkı ancak kişi öldükten sonra doğar. Anne ve babanız hayatta iken kendilerinden miras payınızı vermelerini isteyemezsiniz. Miras bırakan hayattayken beklenen bir miras hakkı söz konusudur. Kimin önce öleceği belli olmadığı ve kimin kime mirasçı olacağı belli değildir. Miras bırakan hayattayken eğer kendisi isterse mirasını paylaştırabilir. Mirasçılar ise miras bırakanı mal paylaşımı için zorlayamazlar. Bazı anne ve babalar sağlıklarında çocukları arasında mal paylaşımı yapmaktadırlar. Bu kişiler kendi istekleri ile bu paylaşımı yaparlar. Bir başkasının anne ve babasını örnek göstererek siz de anne ve babanızdan malları çocukları arasında paylaştırmalarını isteyemezsiniz.

Bazen de anne ya da baba sağlığında sadece bir çocuğuna mallarını devretmekte diğer çocuklarını ise ayırmaktadır. Ne yazık ki her iki durumda da yapabileceğiniz bir şey yoktur. Anne ve babanızdan miras payını size de vermesini isteyemezsiniz. Bu konuda bir dava açamazsınız. Eğer bir anne veya baba mirastan mal kaçırmak için tapuda devir işlemleri yapıyorsa, ancak öldükten sonra dava açabilirsiniz. Muris muvazaası olarak bilinen bu dava sonunda miras hakkınızı alabilirsiniz; fakat bu davayı anne babanızın ölümünden sonra açabilirsiniz. Eşim öldüğünde ailesinden kim mirasından faydalanabiliyor? Ben annesinin de eş ve çocuklarla birlikte ve aynı oranda mirasından faydalanacağını söylüyorum. Eşim ise annem bir şey alamaz diyor. Bu işin doğrusu nedir? Eşiniz doğru söylüyor. Miras bırakanın çocukları varsa, annesi mirastan pay alamaz. 

Annem Öldü Babam Evlendi Miras Ne Olur?

Anneniz öldükten sonra kendisine ait olan miras paylaşılır. Eğer anneniz adına kayıtlı bulunan taşınmaz varsa ölümüyle birlikte mirasçılarına geçer. Burada dikkat edilmesi gereken husus ise miras paylaşımından önce eşler arasında mal rejimi tasfiyesinin yapılması gerekliliğidir. Eşlerin evlilik devam ederken edindikleri yarı yarıya ortaktır. Diyelim ki anneniz ve babanız evliyken 2010 yılında Marmaris’te bir ev almış olsunlar. Bu taşınmaz tapuda ister annenizin adına kayıtlı olsun ister babanız adına kayıtlı olsun edinilmiş mal sayılır.

Evliliğin son bulması ile bu evin yarısı annenizin yarısı da babanızın olur. Boşanma ve ölüm evliliği sonlandıran nedenler olduğu için, ölüm durumunda da edinilen mallar paylaşılır. Eğer anneniz vefat etti ve taşınmazlar da babanız adına kayıtlı ise, ilk önce evlilikte edinilen mallardan annenize ait payı istemeniz gerekmektedir. Anneniz adına kayıtlı hiçbir şey olmasa da babanız adına kayıtlı olanların yarısı annenizin bıraktığı miras olur. Bunun için ilk önce aile mahkemesinde dava açmalısınız. Açtığınız bu dava ile mal rejiminin tasfiyesini istemelisiniz. Bu davayı annenizin ölümünden itibaren 10 yıl içinde açabilirsiniz. 

Anne Ölünce Miras Paylaşımı

Miras bırakan kişinin ölümü ile mirası paylaşılabilir hale gelir. Ölen annenin mirası çocuklarına kalır. Çocuklar annelerinden kalan mirasta eşit oranda pay alırlar. Anne birden fazla evlilik yapmış olsa da her bir çocuğu mirastan eşit pay alır. İlk evlilikten olan çocukları ile sonraki evliliklerinden olan çocukları arasında herhangi bir fark yoktur. Yine Türk Medeni Kanununa göre kız çocukları ile erkek çocukların alacakları pay da eşittir. Kişinin çocukları ile birlikte eşi de mirasçısı olur. Sağ kalan eşe mirasın dörtte biri kalır. Eşin mirastan pay alabilmesi için aralarında resmi nikah bulunması gerekmektedir. Boşanmış fakat birlikte yaşayan kimseler birbirine mirasçı olamazlar.

Bunun yanında evlilik ilişkisi olmadan birlikte yaşayan kişilerde birbirine mirasçı olamazlar. Eğer ölen annenin yaşayan bir eşi yoksa mirasın tamamı çocuklarına kalır. Buraya kadar yazılanlar yasal miras paylaşım kurallarının geçerli olduğu varsayımına dayanmaktadır. Miras bırakan anne vasiyet yazarak çocuklarından bazılarına daha fazla mal bırakmış olabilir. Türk Medeni Kanununa göre miras bırakan anne, saklı pay kuralını ihlal etmedikçe, çocuklarından bazılarına daha az bazılarına ise daha çok mal bırakabilir. 

Anne Babadan Önce Ölen Çocuğun Miras Hakkı?

Ne yazık ki her zaman sıralı ölüm söz konusu olmamaktadır. Bazı kişiler anne ve babalarından önce ölebilmektedirler. Miras durumu kişinin öldüğü tarihe göre belli olmaktadır. Bir kişinin anne ya da babasına mirasçı olabilmesi için, anne veya babası öldüğü tarihte yaşıyor olması gerekir. Anne ve babasından önce ölen çocuğun miras hakkı ne olur? Bu sorunun cevabı farklı olasılıklara göre değişecektir. Eğer ölen kişinin altsoyu varsa, anne babasından kendisine kalan miras hakkı çocuklarına veya torunlarına kalır. Bunun yanında ölen kişi hiç evlenmemiş ya da evlenmesine rağmen altsoyu hiç olmamış olabilir. Bu ikinci olasılıkta ölen kişinin miras hakkı varsa kardeşlerine kalır. Kardeşi yoksa ya da kendisinden önce ölmüşse miras hakkı amca, hala, dayı veya teyzesine kalır. 

Kardeşin Miras Hakkı

Anne ve baba ikinci derece (zümre) mirasçılardandır. Anne ve babanın hayatta olmaması durumunda anne ve babanın yerini kendi alt soyu alır. Bu durumda kişinin mirası kardeşlerine, kardeşlerinin ölmüş olması halinde ise kardeş çocuklarına kalır.

Anne ve Babanın Mirastan Alacağı Pay

Miras bırakanın ölüm tarihinde eşi bulunmuyorsa anne ve babası mirasın tamamına sahip olacaklardır. Böyle bir durumda mirasın yarısı annenin diğer yarısı ise babanın olacaktır.

Anne ve Babanın Sağ Kalan Eş ile Birlikte Mirasçı Olması

Anne ve babanın sağ kalan eş ile birlikte mirasçı olması durumunda mirasın yarısı sağ kalan eşe ait olur. Mirasın kalan diğer yarısı ise anne ve babaya eşit miktarda paylaştırılır.

Anne ve Babanın Saklı Payı

Anne ve baba ayrıca saklı paylı mirasçılar arasındadır. Saklı paylı mirasçılar miras bırakanın alt soyu, anne ve babası ile eşidir. Kimlerin saklı paylı mirasçı oldukları Türk Medeni Kanununun 505 maddesinde açıklanmıştır. Saklı pay oranları ise aynı kanunun 506 maddesinde düzenlenmiştir. Anne ve babanın her birinin saklı payı yasal miras payının dörtte biridir. Saklı paylı mirasçı olmaları sebebi ile anne ve baba tenkis davası açabilirler.