Vasiyetnamenin İptali

Anneniz veya babanız bir vasiyetname düzenlediğini var sayalım. Ölümü sonrasında ortaya çıkan vasiyetname size okunacaktır. Vasiyetnameyi okuduğunuzda size hiçbir mal varlığı bırakılmadığını öğrenmiş olabilirsiniz. Belki de size diğerlerine oranla değeri çok az bir mal varlığı bırakılmış olabilir. Bu sebeple vasiyetnamenin iptali davası açabilirsiniz.

Bazı durumlarda vasiyetname iptal edilebilir. Vasiyetnamenin hangi hallerde iptal edilebileceği Türk Medeni Kanununun 557 maddesinde açıklanmıştır. Burada vasiyetnamenin iptali için dört sebep yer almaktadır. Bu sebeplerin bulunması durumunda vasiyetnamenin iptali için dava açılabilir. Vasiyetname bazı şartların varlığı halinde iptal edilebilir. Vasiyetnamenin iptali davasını açmak için avukat tutmanız zorunlu değildir ancak hata yaparak miras hakkınızı kaybedebilirsiniz. Vasiyetnamenin iptali davası açmak için iyi bir miras avukatına danışmalısınız. Vasiyetnamenin iptalini her zaman isteyemezsiniz. Belirli bir süresi vardır. Bu süre geçtikten sonra açtığınız dava ret edilecektir. Vasiyetnamenin iptali için belirlenen süre hak düşürücü süredir.

Vasiyetnamenin İptali Davası Süre 

Vasiyetnamenin iptali davası açmak için hak düşürücü süre bulunmaktadır. Vasiyetnamenin iptali davası açmak için hak düşürücü süre 1 yıldır. En geç 1 yıl içinde dava açmanız gerekmektedir.

Kanun maddesi – Türk Medeni Kanunu madde 559: İptal davası açma hakkı, davacının tasarrufu, iptal sebebini ve kendisinin hak sahibi olduğunu öğrendiği tarihten başlayarak bir yıl ve her halde vasiyetnamelerde açılma tarihinin, diğer tasarruflarda mirasın geçmesi tarihinin üzerinden, iyiniyetli davalılara karşı on yıl, iyiniyetli olmayan davalılara karşı yirmi yıl geçmekle düşer. Vasiyetname usulünce açılıp ilgililere tebliğ edilmeden Türk Medeni Kanununun 559. ve 571.maddesinde gösterilen 1 yıllık hak düşürücü süreler işlemeye başlamaz.

Babanızın 12.03.2004 tarihinde Bursa Kemalpaşa Noterliğinde sahip olduğu tek mal varlığı olan arsasının tamamını kardeşinize vasiyet ettiğini var sayalım. Vasiyetnamenin iptali için dava açmaya karar verdiniz. Vasiyetnameyi düzenlettiği tarihte babanızın iradesinin kardeşiniz tarafından fesada uğratıldığını iddia ettiniz. Yaşlılığın verdiği güçsüzlükten ve çaresizlikten yararlandığını, hile, baskı ve kandırmayla vasiyetname yaptırıldığını beyan ettiniz. Bu sebeplerle vasiyetnamenin iptal edilmesi gerektiğini söyleyerek dava açtınız. Karşı taraf ise vasiyetnamenin iptali davası açmak için 1 yıllık süre olduğunu, 1 yıldan fazla süre geçtiğini, bu sebeple de davanın ret edilmesi gerektiğini ifade eder şekilde davanıza cevap verdi.

Türk Medeni Kanunu’nun 559.maddesine göre; vasiyetnamenin iptali davasında 1 yıllık hak düşürücü süre davacının tasarrufu, iptal sebebini ve kendisinin hak sahibi olduğunu öğrendiği tarihten başlar. Gene aynı kanunun 571.maddesinde ise, dava açma hakkı, mirasçıların saklı paylarının zedelendiğini öğrendikleri tarihten itibaren 1 yıl ve her halde vasiyetnamelerde açılma tarihinin üzerinden 10 yıl geçmekle düşer.

Gerek iptal, gerekse tenkis davasının incelenebilmesi için öncelikle dava konusu vasiyetnamenin açılıp açılmadığı konusunda araştırma yapılmalıdır. Vasiyetnamenin açılıp okunduğunun tespit edilmesinin amacı, mirasçıları ve lehine kazandırma yapılan kişileri bilgilendirme ve yasal haklarını kullanmayı temine yönelik bir işlemdir. Vasiyetname usulünce açılıp ilgililere tebliğ edilmeden Türk Medeni Kanununun 559. ve 571.maddesinde gösterilen 1 yıllık hak düşürücü süreler işlemeye başlamaz.

Davacıya usulüne uygun vasiyetname tebliğ edilmediği anlaşıldığından, davacının davasını kanundaki 1 yıllık hak düşürücü süre içerisinde açtığı gözetilerek, yapılacak yargılama neticesinde hâsıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme sonucu yazılı şekilde hüküm tesisi bozmayı gerektirmiştir.

Vasiyetnamenin iptali davası çok dikkat ve bilgi gerektiren bir davadır. Bu sebeple mutlaka bir avukattan yardım almanızı öneririz. Aksi takdirde, sonradan telafisi mümkün olmayan hak kayıpları yaşayabilirsiniz. Hukuk büromuzda vasiyetnamenin iptali davası açılması ve aleyhinize açılan vasiyetnamenin iptali davasında hukuki hizmet vermekteyiz. Bize 0530821 53 16 numaralı telefondan ulaşabilirsiniz. Yazımızın bu kısmı; Yargıtay 3 Hukuk Dairesi’nin 2015/6501 Esas ve 2015/ 10246 Karar sayılı ilamına konu olmuş olaydan uyarlanmıştır.

Vasiyetnamenin İptali Sebepleri

Vasiyetname miras bırakanın tasarruf ehliyeti bulunmadığı bir sırada yapılmışsa, içeriği, bağlandığı koşullar veya yüklemeler hukuka veya ahlâka aykırı ise, vasiyetname kanunda öngörülen şekillere uyulmadan yapılmışsa iptal edilebilir. Bu iptal sebepleri dışında başka bir sebepten ölüme bağlı tasarrufun iptaline karar verilebilmesi mümkün değildir. Hâkim iptal sebebiyle bağlı olup, örneğin sadece esasa ilişkin sebeplere dayanılarak iptal davası açılmışsa, şekle ilişkin iptal sebeplerini inceleyemez.

Ayırt Etme Gücünün Bulunmaması Sebebiyle 

Vasiyetname düzenlendiği sırada miras bırakan eğer ayırt etme gücüne sahip değilse, mirasçıları vasiyetnamenin iptali için dava açılabilir. Genellikle yaşlılıkla birlikte ortaya çıkan bazı hastalıklar kişinin ayırt etme gücünü etkilemektedir. Kişi, vasiyetname düzenlediği sırada yaptığı işlemin sonuçlarını ayırt edemiyorsa, vasiyetnamenin iptali davası açılabilir. Böyle bir davada başarılı olabilmek için vasiyet düzenleyenin hukuki ehliyetinin olmadığı ispatlanmalıdır. Vasiyet düzenleyen kişinin ayırt etme gücünü etkileyen bir hastalık sebebi ile tedavi gördüğü, kendisine hastalıkla ilgili tanı veya teşhis konulduğu, ilaç kullandığı hastane kayıtları ile ispat edilmelidir.

Vasiyetname düzenlenebilmesi için üst yaş sınırı bulunmamaktadır. Kişi 60 yaşında vasiyetname düzenleyebileceği gibi 95 yaşında da vasiyetname düzenleyebilir. Kişinin yaşının ileri olması tek başına vasiyetnamenin iptalini gerektirmez. Ancak vasiyetname düzenlediği tarihte ne yaptığını bilmeyecek derecede akıl hastası olanların yaptıkları vasiyetname geçersiz olacaktır. İsa’nın Alzheimer hastası olduğunu, hastanede kendisine bu konuda bir tanı ve teşhis konulduğunu, tedavisine başlandığını ve ilaç kullandığını var sayalım. İsa’nın bu hastalığı başladıktan sonra da oğlu Rasim’in babasını notere götürerek vasiyetname düzenlettiğini kabul edelim. İşte bu durumda vasiyetnamenin iptali davasından sonuç alınabilir.

Akıl Sağlığının Yerinde Olduğu Tanıklarla İspat Edilebilir mi?

Ayşe Hanım Siirt Noterliğin ‘de 24.11.1995 tarihinde vasiyetname düzenlemiştir. Ayşe Hanım vasiyetnamenin düzenlendiği tarihte 86 yaşındadır. Ayşe Hanım bu vasiyetname ile tüm mal varlığını oğlu Yusuf’a bırakmıştır.

Annesinin ölümü üzerine kızı Neslihan söz konusu vasiyetnamenin iptali için dava açmıştır. Annesinin tasarruf ehliyetine sahip olmadığını, Türkçe bilmediğini, vasiyetname düzenlendiğinde tercüman bulundurulması gerektiğini; ancak tercüman bulunmadığını iddia ederek vasiyetnamenin iptal edilmesini talep etmiştir.

Duruşma salonunda dinlenen şahitler; Ayşe hanımın ölümüne yakın tarihlerde dahi akıl sağlığının yerinde olduğu, derdini ifade edebilecek ve konuşulanları anlayacak kadar Türkçe bildiğini anlatmışlardır.

Dinlenen tanıklar miras bırakanın akıl sağlığı yönünde olumsuz beyanda bulunmamışlar ise de; miras bırakanın, hukuki ehliyetinin tespiti uzmanlık gerektirir ve hukuki ehliyet durumunun doktor raporu ile kanıtlanması esastır.

Vasiyetnamenin iptali davası çok dikkat ve bilgi gerektiren bir davadır. Bu sebeple mutlaka bir avukattan yardım almanızı öneririz. Aksi takdirde, sonradan telafisi mümkün olmayan hak kayıpları yaşayabilirsiniz. Hukuk büromuzda vasiyetnamenin iptali davası açılması ve aleyhinize açılan vasiyetnamenin iptali davasında hukuki hizmet vermekteyiz. Bize 0530821 53 16 numaralı telefondan ulaşabilirsiniz. Yazımızın bu kısmı; Yargıtay 3 Hukuk Dairesi’nin 2013/18163 Esas, 2014/2546 Karar sayılı ilamına konu olmuş olaydan uyarlanmıştır.

Vasiyetname Düzenlenirken Pratisyen Hekimden Rapor Alınması

Vatandaş Abdullah 14.03.2009 tarihinde ölmüş ve vasiyetnamesi usulüne uygun olarak açılıp mirasçılarına okunmuştur. Vasiyetname ile tüm mal varlığını geline Sevgi’ye bırakmıştır. Abdullah’ın kızı Emine, babasının düzenlediği vasiyetnamenin iptali için dava açmıştır. Babasının 79 yaşında olduğunu, vasiyetname tarihinden yaklaşık bir yıl önce kafasına kavak ağacı devrildiğini, fiil ehliyetinin olmadığını iddia etmiştir. Vasiyetnamenin mirastan mal kaçırmak için yazıldığını beyan etmiştir. Abisi Mustafa’nın babasına cebir ve tehditte bulunduğunu, bu yolla bütün malların Mustafa’nın eşine bırakıldığını anlatmıştır.

Vasiyetname düzenlemeden önce sağlık raporu alındığını; ancak raporu düzenleyen doktorun pratisyen hekim olduğunu, vasiyetname düzenlenirken alınan pratisyen doktor raporunun fiil ehliyetinin bulunduğunu tespit etmeye yeterli olmadığını iddia etmiştir. Murisin vasiyetnamesinin düzenlenmesi sırasında hukuki ehliyetinin tespiti uzmanlık gerektirir. Davacının bu husustaki tüm delilleri toplandıktan sonra, dosyanın tümü ile Adli Tıp Kurumuna gönderilerek, sonucuna göre bir karar verilmesi gerekir.

Vasiyetnamenin iptali davası çok dikkat ve bilgi gerektiren bir davadır. Bu sebeple mutlaka bir avukattan yardım almanızı öneririz. Hukuk büromuzda vasiyetnamenin iptali davası açılması ve aleyhinize açılan vasiyetnamenin iptali davasında hukuki hizmet vermekteyiz. Bize 0530821 53 16 numaralı telefondan ulaşabilirsiniz. Yazımızın bu kısmı; Yargıtay 3 Hukuk Dairesi’nin 2014/17053 Esas, 2015/9675 Karar sayılı ilamına konu olmuş olaydan uyarlanmıştır.

Siroz Tedavisi Gören Bir Kişinin Vasiyetname Düzenlemesi

Vatandaş Ahmet Hatay Noterliğinde 02.07.2008 tarihinde düzenlediği vasiyetnameyle tüm mal varlığını oğlu Ali Cengiz’e bırakmıştır. Vasiyetname düzenlediği gün aile hekimliğinden sağlık raporu almıştır. Ali Cengiz’in kardeşi Bilge ise vasiyetnamenin iptali davası açmıştır. Babasının dava konusu vasiyetnameyi serbest iradesiyle değil, abisinin etkisiyle yaptığından iptalini talep ve dava etmiştir.
Vatandaş Ahmet 1939 doğumlu olup, vasiyetnamenin düzenlendiği tarihte 67 yaşındadır. Duruşma salonunda dinlenen tanıklar Ahmet’in siroz hastalığı sebebiyle 5 yıl tedavi gördüğünü, konuşurken bazen dilinin peltekleştiğini ve akıl sağlığının yerinde olduğunu beyan etmişlerdir. Siroz hastası olan bir kişinin düzenlediği vasiyetname iptal edilebilir mi?
Vasiyetnamenin düzenlendiği tarihte murisin hukuki ehliyete sahip olup olmadığı hususunda Adli Tıp Kurumu’ndan rapor alınarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekir. Miras bırakanın vasiyetname tarihindeki sağlık durumunu gösterir hastane kayıt, reçete, rapor, sağlık karnesi ve benzeri tüm deliller titizlikle araştırılmalıdır.
Vasiyetnamenin iptali davası çok dikkat ve bilgi gerektiren bir davadır. Bu sebeple mutlaka bir avukattan yardım almanızı öneririz. Aksi takdirde, sonradan telafisi mümkün olmayan hak kayıpları yaşayabilirsiniz.
Hukuk büromuzda vasiyetnamenin iptali davası açılması ve aleyhinize açılan vasiyetnamenin iptali davasında hukuki hizmet vermekteyiz. Bize 0530821 53 16 numaralı telefondan ulaşabilirsiniz.
Yazımızın bu kısmı; Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 18.07.2007 tarihli ilamına konu olmuş olaydan uyarlanmıştır.

Kendisine Yasal Danışman Atanan Bir Kişinin Yaptığı Vasiyetname İptal Edilebilir Mi?

 Kendisine yasal danışman atanmış olan vatandaş Bekir, noterde vasiyetname düzenlenmiştir. Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesinin raporunda “Bekir’in ileri derecede görme ve işitme kaybının yanı sıra bilişsel yetersizlik ve ileri yaşlılık nedeni ile ayırtım gücünden kısmen yoksun olduğu belirtilmiştir.

Ayrıca medeni hakları kullanması açısından kendisine yasal danışman atanmasının uygun olacağı belirtilmiştir. Rapor üzerine de Bekir’e yasal danışman atanmıştır. Her ne kadar, yasal danışman atanması, atanan kişinin vasiyetname düzenlemesine engel değil ise de, Vasiyetname yapabilmek için ayırt etme gücüne sahip olmak gerekir. Ehliyetsiz kişilerin yaptığı vasiyetnameler ise kendiliğinden iptal olmaz. Bilindiği üzere; davranışlarının, eylem ve işlemlerinin sebep ve sonuçlarını anlayabilme ve değerlendirme ve ayırt edebilme gücü bulunmayan bir kimsenin düzenlediği vasiyetname iptal edilebilir.

Bekir’in ölümü üzerine oğlu Rıfat, babasının hukuki işlem ehliyetine sahip olmadığını iddia ederek, bu nedenle yapılan vasiyetnamenin iptali için dava açmıştır. Vasiyetname tarihi 22.11.2006 olup, bu tarih yukarıda bildirilen rapor tarihinden sonraya ilişkindir. Miras bırakan, vasiyet tarihinde 92 yaşında olup, yaşı da dikkate alınıp, vasiyetname düzenlendiği tarihte akıl ve ruh sağlığının yerinde olmadığı ileri sürüldüğüne göre, vasiyetname tarihinde miras bırakanın tasarruf ehliyetinin bulunup bulunmadığı konusunda Adli Tıp Kurumundan rapor alınıp sonucu uyarınca karar verilmesi gerekir.

Vasiyetnamenin iptali davası çok dikkat ve bilgi gerektiren bir davadır. Bu sebeple mutlaka bir avukattan yardım almanızı öneririz. Aksi takdirde, sonradan telafisi mümkün olmayan hak kayıpları yaşayabilirsiniz. Hukuk büromuzda vasiyetnamenin iptali davası açılması ve aleyhinize açılan vasiyetnamenin iptali davasında hukuki hizmet vermekteyiz. Bize 0530821 53 16 numaralı telefondan ulaşabilirsiniz. Yazımızın bu kısmı; Yargıtay 3 Hukuk Dairesi’nin 2013/16549 Esas, 2014/1032 Karar sayılı ilamına konu olmuş olaydan uyarlanmıştır.

Yanılma, Aldatma, Korkutma veya Zorlama Sebebiyle 

Vasiyetname düzenleyen kişinin iradesinin sakatlandığı hallerde de vasiyetnamenin iptali mümkündür. Miras bırakanın yanılması sonucu, mirasçılıktan çıkardığı kişi vasiyetnamenin iptalini talep edebilir. Benzer şekilde miras bırakanın aldatılma, korkutma veya zorlama yoluyla vasiyetname düzenlemesi hallerinde de vasiyetnamenin iptali istenebilir. Miras bırakan kişinin iradesinin sakatlandığını ve bunun sonucu vasiyetnamenin iptalini talep eden kişi iddialarını ispat etmek zorundadır. Bu sebeple bu konudaki delillerin neler olabileceği ve ispatın ne şekilde yapılabileceği konusunda bir avukattan yardım almanızı öneririz.

Hukuka ve Ahlaka Aykırı Koşul ve Yüklemeler Sebebiyle 

Vasiyetnamede hukuka veya ahlaka aykırı bir koşul ya da yükleme bulunuyorsa iptal edilebilir. Böyle bir durumda hukuka ve ahlaka aykırı koşul iptal edilir ve vasiyetnamenin kalan kısmı geçerli olmaya devam eder. Kişi vasiyetnamesinde; beni dolandıran bankacıyı öldürmesi şartıyla, İstanbul Kadıköy’deki evimi oğlum Hasan’a bırakıyorum şeklinde bir vasiyetname düzenlenmiş olduğunu kabul edelim. Böyle bir durumda vasiyetnamenin bu kısmı iptal edilebilir.

Saklı Payları İhlal Eden Vasiyetnamenin İptali

Saklı paylı mirasçıların saklı paylarını ihlal eden vasiyetnamenin kısmen iptali mümkündür. Eşi ve çocukları hayattayken tüm mal varlığını Diyanet Vakfı’na bırakan kişinin düzenlediği bu vasiyetnamenin tenkisi mümkündür. Saklı paylı mirasçılar kimler olduğunu ve saklı pay miktarları hakkında detaylı bilgi için “saklı paylı mirasçılar” başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz. Yine tenkis davası hakkında daha fazla bilgi için de “tenkis davası” başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz.

Şekil Şartlarına Uyulmaması Sebebiyle Vasiyetnamenin İptali

Türk Medeni Kanununda vasiyetnamenin ne şekillerde düzenlenebileceği ve geçerli olacağı açıkça anlatılmıştır. Vasiyetname düzenlenirken kanunda yapılması zorunlu hususların eksikliği halinde de vasiyetnamenin iptali mümkündür. Örneğin, resmi şekilde vasiyetname düzenlenirken 2 tanığın bulunması zorunlu olduğundan, 1 tanık bulunması veya hiç tanık bulunmaması hallerinde vasiyetname iptal edilebilir. Yine bazı kişilerin tanıklık yapması yasaklı olup, bu kişiler vasiyetname düzenlenmesine tanık olarak katılırlarsa vasiyetname iptal edilebilir.

Okuma Yazma Bilmeyenlere Özgü Vasiyetnamenin İptali

Yargıtay 3. Hukuk Dairesinin 2018/543 Esas ve 2019/6048 Karar sayılı ilamı; Davaya konu vasiyetname, okuryazar olan miras bırakanın gözlerindeki ve ellerindeki rahatsızlıkları nedeniyle noter tarafından okuyamayan veya yazamayanlara özgü vasiyetname şeklinde düzenlenmiştir. Ne var ki, vasiyetnamede tanıkların “miras bırakanın beyanının kendi önlerinde yapıldığını” tevsik eden beyanları yoktur. Bu beyanın yokluğu vasiyetnameyi geçersiz kılar.