Evlat edinme, günümüzde pek çok ailenin tercih ettiği ve çocuğa sıcak bir yuva sağlama amacını güden önemli bir hukuki süreçtir. Bu süreç, evlat edinen ile evlatlık arasında hukuki bir bağ kurarak, evlatlığın birçok haktan yararlanmasını sağlar. Bu haklardan biri de mirasçılık hakkıdır.
Evlatlığın mirasçılığı Türk Medeni Kanununun 500. maddesinde açıkça belirtilmiştir. Bu maddeye göre, evlatlık, evlat edinenin mirasçısı olur. Bu, evlatlığın, evlat edinenin diğer yasal mirasçıları (örneğin, çocukları) gibi aynı haklara sahip olduğu anlamına gelir. Evlatlık, evlat edinenin malvarlığından yasal miras payı oranında hak sahibi olur.
Türk Medeni Kanunu Madde 500:
“Evlâtlık ve altsoyu, evlât edinene kan hısımı gibi mirasçı olurlar. Evlât edinen ve hısımları, evlâtlığa mirasçı olmazlar.”
Bu madde, evlatlığın sadece evlat edinenin değil, aynı zamanda evlat edinenin altsoyuna (torunlarına) da mirasçı olacağını belirtir. Ancak, evlat edinen ve onun hısımları, evlatlığa mirasçı olamazlar. Bu, evlat edinme ilişkisinin tek yönlü bir mirasçılık ilişkisi yarattığı anlamına gelir.
Evlatlığın Kendi Ailesiyle Miras İlişkisi
Evlat edinme, evlatlığın kendi öz ailesiyle olan hukuki bağını tamamen koparmaz. Türk Medeni Kanununun ilgili hükümleri uyarınca, evlatlık, hem evlat edinen ailesine hem de kendi öz ailesine mirasçı olabilir.
Evlat edinme, Türk Medeni Kanunu’nda (TMK) detaylı bir şekilde düzenlenmiştir. Evlat edinme ile birlikte evlatlık, evlat edinenin soyadını alır ve onun nüfusuna kaydedilir. Evlat edinen ile evlatlık arasında, doğal bir soy bağı ilişkisi kurulmuş gibi, hukuki bir bağ oluşur. Bu bağ, sadece evlat edinen ile evlatlık arasında değil, evlat edinenin diğer aile bireyleriyle de kurulur.
Evlatlığın Miras Payının Hesaplanması
Evlatlığın miras payı, diğer yasal mirasçılarla birlikte belirlenir. Miras payı, evlat edinenin yasal mirasçılarının sayısına ve Türk Medeni Kanununda belirtilen yasal miras payı oranlarına göre hesaplanır. Örneğin, evlat edinenin hem evlatlığı hem de öz çocukları varsa, miras, tüm yasal mirasçılar arasında eşit olarak paylaştırılır.
Vasiyetname ve Evlatlığın Miras Hakkı
Evlat edinen, vasiyetname düzenleyerek mirasın paylaşımını farklı şekilde belirleyebilir. Ancak, vasiyetname düzenlenirken evlatlığın saklı payı dikkate alınmalıdır. Saklı pay, yasal mirasçıların (örneğin, evlatlık, çocuklar, eş) miras hakkının bir kısmıdır ve vasiyetname ile tamamen ortadan kaldırılamaz. Evlatlığın saklı payı ihlal edilirse, evlatlık, vasiyetnamenin iptali veya tenkisi davası açarak saklı payını talep edebilir.
Evlatlık, evlat edinenin mirası üzerinde sahip olduğu haktan, bir miras sözleşmesi ile feragat edebilir. Bu tür bir sözleşme, noter huzurunda düzenlenmeli ve her iki tarafın da rızasıyla imzalanmalıdır. Mirastan feragat sözleşmesi, evlatlığın gelecekteki miras haklarından vazgeçmesi anlamına gelir.
Bu yazı, evlatlığın mirasçılık sıfatı hakkında genel bir bilgilendirme amaçlıdır. Her somut olay farklı özellikler taşıdığından, hukuki bir sorunla karşılaşıldığında mutlaka bir avukata danışılması önemlidir.
