Navlun taşıma ücreti demektir. Bir malın taşınması için taşıyıcıya ödenir. Taşıma ücretini yani navlunu gönderen öder. Navlun ücreti başta deniz taşımasında kullanılırken günümüzde tüm taşıma şekilleri için kullanılmaktadır.
Yurt dışına karayolu ile yapılan taşımalarda ödenen ücrete de navlun denilmektedir. Örneğin gönderenin Polonya’ya ihraç ettiği malları karayolu ile Türkiye’den Polonya’ya taşıması sebebiyle ödemek zorunda olduğu ücrete navlun denilir. Böyle bir taşıma için taşıma senedi düzenlenir. Karayolu ile yurtdışına yapılan taşımalarda kullanılan yük senedine CMR senedi denilir.
Navlun ücretinin varlığından bahsedebilmek için taraflar arasında yazılı bir taşıma sözleşmesinin bulunması zorunlu değildir. Taşımanın organize edilmesi ve fiyat konusunda taraflar arasında genellikle elektronik posta üzerinden yazışmalar yapılır. Bu yazışmalar olası bir davada delil olarak kullanılabilir ve taşıma sözleşmesinin varlığını ispat eder.
Navlunu Kim Ödemek Zorunda
Eğer taraflar taşıma sözleşmesi imzalamak isterlerse, navlunun kim tarafından ödeneceğinin açıkça yazılmasında fayda vardır. Karayolları ile yurt dışına yapılan taşımalarda CMR hükümleri uygulanır; ancak söz konusu konvansiyonda navluna ilişkin herhangi bir hüküm bulunmamaktadır. Bu sebepte navlunla ilgili olarak Türk Ticaret Kanununun ilgili hükümleri uygulanır.
Türk Ticaret Kanununun 850 maddesi gereğince; “Taşıyıcı, taşıma sözleşmesiyle eşyayı varma yerine götürmeyi ve orada gönderilene teslim etmeyi; buna karşılık gönderen, taşıyıcıya, taşıma ücretini ödemeyi borçlanır. Aksi kararlaştırılmamışsa, eşya taşımada taşıma ücretini ödeme gönderenin yükümlüğündedir.
Navlun Ücreti Ödenmezse
Satıcının yurt dışında bulunan alıcıya sattığı malları taşıması karşılığında taşıyıcıya ücret ödenmesi gerekir. Navlun ücretinin taşıtan tarafından ödenmesi için taşıyıcı tarafından fatura düzenlenir.
Navlun ücretini alamayan taşıyıcı öncelikle noter kanalı ile ödeme yapılmasını ihtar edebilir. İhtara rağmen navlun ödenmezse taşıyıcı ilamsız icra takibi başlatabilir. Eğer borçlu olan taşıtan süresi içinde icra takibine itiraz etmezse icra takibi kesinleşir. Süresi içinde itiraz edilmesi durumunda, itirazın iptali davası açılması gerekir.
Navlun alacağı sebebiyle açılacak bu davalara bakmakla görevli olan mahkeme asliye ticaret mahkemeleridir. Eğer navlun bedeli ödendiyse, ödemeye ilişkin belgelerin icra dosyasına ya da mahkemeye sunulması önemlidir.
Navlun ne demek