Anne babadan kalan miras, birçok kişi için önemli bir konu olup, özellikle evlilik birliği içinde bu mirasın paylaşımı sıklıkla merak edilmektedir. Bu yazımızda, anne babadan kalan mirasa eşin ortak olup olmadığını, miras hukukunun genel kuralları çerçevesinde inceleyeceğiz.
Miras hukuku, bir kişinin ölümüyle birlikte malvarlığının (taşınır, taşınmaz, hak ve borçları) yasal mirasçılarına nasıl geçeceğini düzenleyen hukuk dalıdır. Türk Medeni Kanunu (TMK), miras hukukunun temel kaynağıdır. Mirasın paylaşımı, miras bırakanın yasal mirasçıları ve varsa vasiyetnamesi doğrultusunda belirlenir.
Anne babadan kalan miras, miras bırakanın (ölen anne veya baba) malvarlığından oluşur. Bu durumda, miras bırakanın eşi (yani sizin anne veya babanız), yukarıda belirtilen esaslara göre miras hakkına sahip olur. Ancak, sizin eşinizin (yani anne babanızdan miras kalan malvarlığına ortak olan kişinin eşi) doğrudan doğruya bu mirasta bir hakkı bulunmaz.
Örnek: Anneniz vefat etti ve size bir ev miras kaldı. Bu durumda, babanız (annenizin eşi) annenizden kalan mirasın bir kısmına sahip olur (eğer başka mirasçılar da varsa). Ancak, sizin eşinizin bu ev üzerinde doğrudan bir hakkı olmaz.
Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi ve Miras
Türkiye’de yasal mal rejimi, edinilmiş mallara katılma rejimidir. Bu rejimde, evlilik birliği içinde edinilen mallar (eşlerden birinin çalışmasıyla elde edilen gelirler, malvarlığı değerleri vb.) üzerinde eşlerin yarı yarıya hak sahipliği bulunur. Ancak, miras yoluyla elde edilen mallar, kişisel mal olarak kabul edilir. Bu nedenle, anne babadan kalan miras, edinilmiş mallara katılma rejimine tabi değildir ve eşler arasında paylaşılmaz.
İlgili Kanun Maddesi: Türk Medeni Kanunu Madde 219 – Edinilmiş mallar şunlardır:
- “Eşlerden her birinin bu mal rejiminin devamı süresince karşılığını vererek elde ettiği malvarlığı değerleri,”
- “Özellikle, bir eşin çalışma karşılığı olan edinimleri, sosyal güvenlik veya sosyal yardım kurum ve kuruluşlarının veya vakıfların yaptığı ödemeler, çalışma gücünün kaybı dolayısıyla ödenen tazminatlar, kişisel mallarının gelirleri, edinilmiş malların yerine geçen değerler edinilmiş maldır.”
İlgili Kanun Maddesi: Türk Medeni Kanunu Madde 220 – Kişisel mallar şunlardır:
- “Eşlerden birinin yalnız kişisel kullanımına yarayan eşya,”
- “Evlenmeden önce sahip olunan malvarlığı değerleri,”
- “Miras yoluyla veya karşılıksız kazanma yoluyla elde edilen malvarlığı değerleri,”
- “Manevi tazminat alacakları,”
- “Kişisel mallar yerine geçen değerler.”
İstisnai Durumlar
Her ne kadar anne babadan kalan miras kişisel mal olsa da, bazı istisnai durumlarda eşin bu mirasta dolaylı olarak hakkı olabilir:
- Katkı Payı Alacağı: Eğer eşlerden biri, diğerinin kişisel malına önemli ölçüde katkıda bulunmuşsa (örneğin, miras kalan evin tadilatı için kendi gelirinden harcama yapmışsa), boşanma durumunda bu katkısı oranında katkı payı alacağı talep edebilir.
- Mal Rejimi Sözleşmesi: Eşler, evlenirken veya evlilik birliği devam ederken noterde mal rejimi sözleşmesi yaparak yasal mal rejimini değiştirebilirler. Bu sözleşmede, mirasın paylaşımıyla ilgili özel hükümler belirlenebilir.
İstanbul’da Miras Hukuku Uygulamaları
İstanbul gibi büyük şehirlerde, miras davaları sıklıkla görülmektedir. Mirasın paylaşımı, özellikle taşınmaz malların (ev, arsa vb.) bulunduğu durumlarda daha karmaşık hale gelebilir. Bu nedenle, mirasla ilgili bir uyuşmazlık yaşanması halinde, uzman bir avukattan hukuki destek almak önemlidir.
Sonuç
Anne babadan kalan miras, kural olarak eşin kişisel malıdır ve doğrudan eşler arasında paylaşılamaz. Ancak, yukarıda belirtilen istisnai durumlarda eşin dolaylı olarak bu mirasta hakkı olabilir. Miras hukuku karmaşık bir alan olup, her somut olay kendi özelinde değerlendirilmelidir. Bu nedenle, mirasla ilgili bir sorun yaşadığınızda, bir avukata danışmanız ve hukuki yardım almanız önemlidir.
Yasal Uyarı: Bu yazı, genel bilgilendirme amaçlıdır ve hukuki tavsiye niteliği taşımaz. Herhangi bir hukuki sorunla karşılaştığınızda, bir avukata danışmanız önemlidir.
