Dolandırıcılık suçunun nitelikli halleri için verilen ceza daha fazladır. Nitelikli dolandırıcılık suçunun cezası en az üç yıldır. Ayrıca nitelikli dolandırıcılık suçunun bazı halleri için verilecek ceza dört yıldan az olamaz. Bunun yanında nitelikli dolandırıcılık sebebiyle yapılan yargılama ağır ceza mahkemesinde görülür. Basit dolandırıcılık suçu sebebi ile ise yargılama asliye ceza mahkemesinde görülür. Asliye ceza mahkemesinde bir tane hakim varken ağır ceza mahkemesinde üç hakim görev alır. Şikayete tabi olmadığı gibi uzlaşı da mümkün değildir. Basit dolandırıcılık suçu şikayete bağlı iken nitelikli dolandırıcılıkta şikayet olmasa da kamu davası açılır.
Hem basit dolandırıcılık suçunda hem de nitelikli dolandırıcılıkta etkin pişmanlık mümkündür. Hem savcılıktaki soruşturma aşamasında hem de kovuşturma aşamasında etkin pişmanlıktan yararlanmak istediğinizi beyan edebilirsiniz. Etkin pişmanlıktan yararlanan kişiye verilecek cezada indirim yapılır. Soruşturma aşamasında etkin pişmanlıktan yararlanmak menfaatinize olacaktır; çünkü verilecek cezada daha fazla indirim yapılmaktadır. Dolandırıcılık suçu sebebiyle etkin pişmanlıktan yararlanılabilmesi için mağdurun uğradığı zararın giderilmesi gerekir. Diyelim ki dolandırarak bir kişiden 100.000-TL aldınız ve etkin pişmanlıktan faydalanmak istiyorsunuz; bu durumda aldığınızın tamamını mağdura geri vermelisiniz.
Bilişim Sistemlerinin, Banka veya Kredi Kurumlarının Araç Olarak Kullanılması Suretiyle Dolandırıcılık
Dolandırıcılık suçunun bilişim sistemlerinin veya bankaların araç olarak kullanılmasıyla işlenmesi durumunda verilecek ceza dört yıldan az olamaz. Ayrıca sanığa adli para cezası da verilir. Verilecek olan adli para cezası mağdurun uğradığı zararın iki katından az olamaz.
Diyelim ki, A isimli hayali kişi internet sitesi üzerinden sahte bir isimle oto satış ilanı vermiş olsun. İlanı görüp kendisini telefon ile arayan kişiye kendisini öğretmen olarak tanıtmış ve 1.000-TL kapora isteyip adına kayıtlı banka hesap numarasını vermiş olsun. Daha sonra da kendisini arayan mağdurun telefonlarına hiç cevap vermesin. Bu şekilde işlenen suç; bilişim sistemlerinin, banka veya kredi kurumlarının araç olarak kullanılması suretiyle dolandırıcılık suçu olacaktır.
Şirketin finans bölümünde çalışan bir kişinin kendisine verilen ödeme talimat listesine ekleme yaparak kendi hesabına para yatırılmasını sağlaması nitelikli dolandırıcılık suçunu oluşturur. Ayrıca özel belgede sahtecilik suçunu da işlemiş olur.
A isimli hayali kişinin satın aldığı iş makinesinin bedelini ödemek için satıcıya çek verdiğini düşünelim. Satış bedelini tahsil etmek üzere çeki bankaya ibraz eden satıcının çekin sahte olduğunu ve çek üzerindeki bulunan yazının sanığın elinin ürünü olduğunu düşünelim. Böyle bir olasılıkta nitelikli dolandırıcılık suçu işlenmiştir.
Sanığın, internet sitesine satılık televizyon ilanı verdiği ve ilanı gören kişinin telefonda yaptığı pazarlık sonucunda 3500 TL’ye anlaşmaya vardıklarını düşünelim. Alıcının anlaşılan parayı havale etmesine rağmen televizyonun teslim edilmemesi nitelikli dolandırıcılık suçunu oluşturur. Yine sanığın, internet sitesine cep telefonu ile ilgili satış ilanı verdiği ve ilanı gören mağdurun telefonla irtibata geçtiği, yapılan pazarlık sonrası mağdurun sanığa 600 TL parayı havale ettiğini, buna rağmen sanığın telefonu teslim etmediğini kabul edelim. Bu durumda sanığın, Bilişim sistemlerinin, banka veya kredi kurumlarının araç olarak kullanılması suretiyle dolandırıcılık suçunu işlediği kabul edilir.
Dinî İnanç ve Duyguların İstismar Edilmesi Suretiyle Dolandırıcılık
Büyü bozduğunu belirterek etrafta dolaşan sanık büyü bozması için bir eve davet edilir. Kendisine evde büyü olduğu anlatılır ve büyüyü bozması istenilir. Bunun üzerine ev sahibinden beş tane altın bilezik getirmesini istemiştir. Ev sahibi kendisine 3 tane adana burması ve iki tane de Trabzon burması bilezik getirmiştir. Sanık evdekilerin yanında bu bilezikleri bir yazmanın içine koymuş ve yan odada yatağın altında bir yere saklayacağını, kendisi gittikten sonra da odayı arayıp bulmalarını istemiştir. Daha sonra da elinde bulunan bardağı kırarak parçalarını evdekilere verip evden ayrılmıştır. Sanık gittikten sonra altınları hiç bir yerde bulamayan mağdurlar dolandırıldıklarını anlayarak şikayetçi olmuşlardır. Bu örnekte dini inanç ve duyguların istismar edilmesi suretiyle nitelikli dolandırıcılık suçu işlenmiştir.
Kız arkadaşına büyü yapılmış olduğunu düşünen mağdur bir tanıdığının yönlendirmesi ile sanıkla telefonda tanışmıştır. Sanık mağdura büyüyü ortadan kaldırabileceğini vaat etmiştir. Büyüyü kaldırma karşılığı olarak sanığın banka hesabına 2022 yılında 70.000-TL havale etmiştir. bu olayda sanık dini inanç ve duyguların istismar edilmesi suretiyle nitelikli dolandırıcılık suçunu işlenmiştir.
Herhangi bir kurumdan izin almadan, cami onarım ve Kur’an kursu yararına para toplamak üzere 5 ve 10 TL bedelli makbuzlar düzenlemesi ve karşılığında para toplaması dini inanç ve duyguların istismar edilmesi suretiyle nitelikli dolandırıcılık suçunu oluşturur.
Sanık mağdurun evden kaçan kızının eve dönmesini sağlayabileceğini söylemiştir. Bunun için türbelere giderek oralarda okuyup üfleyeceğini anlatmıştır. Bunun için mağdurdan 3.000-TL para almıştır. Sanığın bu eylemi dinî inanç ve duyguların istismar edilmesi suretiyle nitelikli dolandırıcılık suçunu oluşturur.
