Trafik kazaları, hepimiz için stresli ve üzücü olaylardır. Maddi hasarlı bir kazada, aracınızın tamir edilmiş olsa dahi, piyasa değerinde belli bir düşüş yaşanır. İşte bu düşüşe “araç değer kaybı” denir. Özellikle büyük şehirlerde, yoğun trafik nedeniyle kaza riskinin daha yüksek olduğu düşünüldüğünde, araç değer kaybı konusu daha da önem kazanmaktadır. Bu yazımızda, araç değer kaybının ne olduğunu, hangi durumlarda talep edilebileceğini ve hukuki sürecin nasıl işlediğini inceleyeceğiz.
Araç Değer Kaybı Nedir?
Araç değer kaybı, bir trafik kazası sonucu hasar gören ve onarılan aracın, kaza öncesindeki piyasa değerinden daha düşük bir değere sahip olması durumudur. Kazanın izleri giderilmiş olsa bile, araç alım satımında “kazalı” damgası, aracın değerini olumsuz etkiler. Bu durum, aracın ikinci el piyasasındaki itibarını zedeler ve alıcıların gözünde güvenilirliğini azaltır.
Her maddi hasarlı kazada değer kaybı talep edilemez. Değer kaybı talebinde bulunabilmek için aşağıdaki şartların sağlanması gerekmektedir:
- Kusur Oranı: Kazada tamamen kusurlu olmamanız gerekmektedir. Genellikle karşı tarafın kusurlu olması veya sizin daha az kusurlu olmanız gerekmektedir. Kusur oranının belirlenmesi, değer kaybı talebinin en önemli unsurlarından biridir.
- Araçta Hasar Meydana Gelmesi: Kazada aracınızda maddi hasar meydana gelmiş olmalıdır. Hasarın boyutu, değer kaybı miktarını etkileyen önemli bir faktördür.
- Araçta Onarım Yapılması: Hasar gören aracın, yetkili veya özel bir serviste onarılmış olması gerekmektedir. Onarımın yapıldığına dair fatura veya servis kayıtları, değer kaybı talebinizi destekleyecektir.
- Araç Yaşı ve Kilometresi: Araçların yaşı ve kilometresi, değer kaybı hesaplamasında dikkate alınan önemli faktörlerdir. Yeni ve düşük kilometreli araçlarda değer kaybı daha yüksek olmaktadır.
- Kaza Sonrası Değer Düşüklüğü: Kazanın ardından aracınızın piyasa değerinde bir düşüş yaşanmış olmalıdır. Bu düşüşün, bilirkişi raporu ile tespit edilmesi gerekmektedir.
Değer Kaybı Nasıl Hesaplanır?
Araç değer kaybının hesaplanması, karmaşık bir süreçtir ve birçok faktör dikkate alınır. Bu faktörlerden bazıları şunlardır:
- Aracın marka ve modeli
- Aracın yaşı ve kilometresi
- Aracın hasar geçmişi (kaza öncesi)
- Kazadaki hasarın boyutu ve niteliği
- Piyasa koşulları
Değer kaybı hesaplaması genellikle bir bilirkişi tarafından yapılır. Bilirkişi, yukarıda belirtilen faktörleri dikkate alarak, aracın kaza öncesindeki ve kaza sonrasındaki değerini tespit eder ve aradaki farkı değer kaybı olarak belirler.
Değer Kaybı Talebi İçin Hukuki Süreç
Değer kaybı talebi için izlenecek hukuki süreç aşağıdaki adımlardan oluşmaktadır:
- Başvuru: Öncelikle, kazaya neden olan tarafın sigorta şirketine yazılı olarak başvuruda bulunulması gerekmektedir. Başvuruda, kaza tespit tutanağı, araç ruhsatı, onarım faturası gibi belgelerin de eklenmesi gerekmektedir.
- Sigorta Şirketi İncelemesi: Sigorta şirketi, başvuruyu inceleyerek bir değerlendirme yapar. Bu değerlendirme sonucunda, talebinizi kabul edebilir, reddedebilir veya kısmen kabul edebilir.
- Arabuluculuk: Sigorta şirketinin cevabına itiraz etmeniz durumunda, arabuluculuk yoluna başvurabilirsiniz. Arabuluculuk, tarafların bir araya gelerek uzlaşma sağlamasına yardımcı olan bir alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemidir.
- Dava Açma: Arabuluculuk sürecinde de uzlaşma sağlanamazsa, dava açma hakkınız doğar. Dava, kazanın meydana geldiği yer mahkemesinde veya davalının yerleşim yeri mahkemesinde açılabilir.
Zamanaşımı Süresi
Değer kaybı talepleri için zamanaşımı süresi, kazanın meydana geldiği tarihten itibaren 2 yıldır. Bu süre içerisinde dava açılmazsa, değer kaybı talep etme hakkınız zamanaşımına uğrayacaktır.
Gerekli Belgeler
Değer kaybı talebinde bulunurken aşağıdaki belgelerin hazırlanması önemlidir:
- Kaza tespit tutanağı
- Araç ruhsatı fotokopisi
- Sürücü belgesi fotokopisi
- Poliçe fotokopisi
- Onarım faturası veya servis raporu
- Fotoğraflar (kazalı aracın fotoğrafları ve onarım sonrası fotoğrafları)
- Bilirkişi raporu (varsa)
Önemli Hususlar
- Değer kaybı talebinin karmaşık bir süreç olabileceği unutulmamalıdır. Bu nedenle, bir avukattan hukuki destek almak faydalı olabilir.
- Değer kaybı hesaplamasında, aracın özelliklerinin ve piyasa koşullarının doğru bir şekilde değerlendirilmesi önemlidir.
- Zamanaşımı süresine dikkat edilmeli ve dava açma süresi geçirilmemelidir.
Bu yazı, araç değer kaybı konusunda genel bir bilgilendirme amacı taşımaktadır ve yasal tavsiye niteliğinde değildir. Herhangi bir hukuki işlem yapmadan önce, bir avukata danışmanız önemlidir.
