Aile konutu şerhi işlenmesi için tapu müdürlüğüne başvuru yapmanız gerekmektedir. Başvuru sırasında evliliğin devam ediyor olması gerekmektedir. Eşlerin boşanmalarına karar verildiyse artık aile konutu şerhi verilmesi söz konusu olmaz.
Aile Konutu Şerhi Nedir?
Şerh, tapu kaydında yazan açıklamalardır. Tapuda kayıtlı her bir taşınmazın kayıtları devlet tarafından tutulur. Bu kayıtlara taşınmazın bulunduğu il, ilçe ve mahalle bilgileri ile ada ve parsel numarası yer alır. Tapu kaydında ayrıca taşınmazın niteliği yazılıdır. Taşınmaz niteliği olarak tarla, bağ, bahçe, ofis, dükkân, daire gibi kelimeler yazılır. Tapu kaydında ayrıca şerhler hanesi bulunur. Aile konutu şerhi sadece konut olarak kullanılabilecek taşınmazlar için söz konusu olabilir. Arsa, tarla, bağ, bahçe gibi nitelikteki taşınmazlar için aile konutu şerhi verilemez. Taşınmazın tapu dairesindeki kütüğünde yer alan şerh sayesinde, artık bu taşınmazın aile konutu olduğu herkes tarafından biliniyor sayılacaktır.
İşlem yapılmak için başvuru yapıldığında, tapu memuru, bu işlemin yapılması için taşınmazın sahibinin eşinin de onayının alınması gerektiğini bildirecektir.
Aile Konutu Şerhi Nasıl Konulur?
Tapuya giderek aile konutu şerhi alabilirsiniz. Bunun için eşlerden birinin konutun bulunduğu tapu müdürlüğüne başvurması gerekmektedir. Eşler birlikte giderek de aile konutu şerhi alabilirler. Aile konutu şerhi alabilmeniz için, işlem yapmak için talepte bulunduğunuz konutun tapuda ya sizin adınıza kayıtlı olması lazım ya da eşinizin adına kayıtlı olması lazım. Eşlerin aile konutu olarak kullandıkları ev eğer kiralıksa, tapuda aile konutu şerhi alamazsınız.
Şartları Nelerdir?
Aile konutu şerhi alabilmek için üç şart bulunmaktadır. ilk şart bu taşınmazın mülkiyetinin size veya eşinize ait olmasıdır. İkinci şart ise evliliğinizin devam ediyor olmasıdır. Diyelim ki eşiniz evi terk etti. Bir aydır da eve uğramıyor. Boşanma davası da açmadı. Bu durumda da aile konutu şerhi için başvuru yapabilirsiniz. Bununla birlikte, eşler arasında boşanma davasının bulunması aile konutu başvurusu yapmanıza engel değildir; fakat kesinleşmiş bir boşanma kararı bulunuyorsa, aile konutu şerhi için yaptığınız başvuru ret edilecektir.
Son şart ise başvuru yapılmasıdır. Aile konutu şerhi kendiliğinden verilmez. Eşlerden birisinin başvurusu yeterli olacaktır. Eşiniz sizinle birlikte gelmek istemiyorsa, onu zorlamanıza gerek yok. Tek başınıza da başvuru yapabilirsiniz ve bu şerhi alabilirsiniz.
Gerekli şartları sağlamanız durumunda başvurunuz kabul edilecektir. Bunun üzerine kullanmış olduğunuz konutun tapu kaydına aile konutu olduğu açıklama olarak yazılacaktır. Bu şerh sizi koruyacaktır. Tapu kaydında aile konutu şerhi bulunursa konutun sahibi olan eş tek başına tapuda işlem yapamaz. Eğer bu konutu satmak isterse, eşinin de tapuya gelmesi ve onay vermesi gerekir. Bu taşınmaz diğer eşin izni olmadan satılamayacağı, bağışlanamayacağı gibi, ipotek de verilemez. Böylelikle taşınmazın sahibi olmayan eş ve dolaylı olarak da aile korunmuş olur.
Aile konutu şerhi olan bir taşınmazda, boşanmadan sonra kimin yararlanacağına hâkim karar verir. Anlaşmalı boşanma halinde ise, aile konutunun kime ait olacağına eşler karar verirler. Aile konutunun kat mülkiyetine tabi olması gerekmektedir. Aksi durumda aile konutu şerhi konulması mümkün olmayacaktır.
Aile Konutunun Kiralık Olması
Peki, eşlerin birlikte kullandıkları konut kendilerine ait değilse, bir başkasından kiralanmışsa ne yapabilirsiniz. Kiralık taşınmazlar da aile konutu olarak kullanılabilir ama tapudan şerh alınamaz. Eşler aile konutu olarak kullanacakları evi kiralarken sözleşmeye her ikisi de adını yazdırarak imzalayabilir. Böylelikle her iki eş de kira sözleşmesini tarafı olacaktır. Ancak bir şekilde unuttunuz ya da ihmal ettiniz ve kira sözleşmesinde eşlerden sadece biri taraf olarak yer alıyor. Böyle bir durumda Türk Medeni Kanununun 194 maddesi gereğince; kiracı olmayan eş, kiraya verene noterden bir bildirim gönderebilir. Böylelikle kiralananın aile konutu olduğu ve kendisinin de sözleşmenin tarafı olduğunu bildirebilir. Peki, bunun ne faydası olacak diyebilirsiniz. Bu yolla artık eşiniz sizden habersiz olarak kira sözleşmesini sonlandıramaz. Yine eşinizin tek başına verdiği tahliye taahhütnamesi de geçerli olmayacaktır. Ayrıca kira sözleşmesinde adı yer alan eşin ölmesi durumunda da sözleşme sağ kalan eş için geçerli olmaya devam edecektir. Bu sebeple bu hakkın kullanılmasını öneriyoruz.
Başvuru Sırasında Gereken Belgeler
Başvuru için gitmeden önce aşağıda yer alan belgeleri yanınıza almayı unutmayın. Öncelikle muhtardan ikametgâh ve konutun aile konutu olarak kullanıldığını gösterir belge almalısınız. İkinci olarak evlilik cüzdanınızı yanınıza almalısınız. Kimlik kartınızı ve tapu bilgilerini de yanınızda bulundurmalısınız.
Aile Konutu Şerhi Olan Bir Evi Alabilir Miyim?
Bir ev beğendiniz ve fiyatta da anlaştınız. Satın almak istiyorsunuz; ancak satış işlemleri için satıcı ile birlikte tapu müdürlüğüne gittiniz. Tapu memuru size, satın almak istediğiniz taşınmazın üzerinde aile konutu şerhi olduğunu söyledi. Böyle bir durumda bu taşınmazı alırsanız ileride bir sorun yaşar mıyım diye merak edebiliyor olabilirsiniz.
Söz konusu şerh, tapu kaydında adı yer almayan eşi korumak için vardır. Eğer eşlerin her ikisi de taşınmazı satmak isterlerse, onay ve imza verirlerse, satış işlemi geçerli olacaktır.